Page 73 - 9. SINIF KİMYA FAVORİ DEFTERİM

Ünite 4: Maddenin Halleri ÖZETİN ÖZETİ

İtici Gazlar Katılar
Katılar ve Özellikleri
Q Deodorantların ince zerrecikler hâlinde püskürtülmesini
sağlar. Q Katılar, taneciklerin istiflenmesine göre amorf ve kristal
Q Ozon tabakasına zarar veren klorofloro karbon (CFC) katılar şeklinde sınıflandırılır.
yerine itici gaz olarak LPG ve CO gibi gazlar kullanılmak-
2
tadır. Katılar
Soğutucu Akışkanlar
Kristal Katılar Amorf Katılar
Q Buharlaşırken bulunduğu ortamdan ısı alarak ortamı
soğutan akışkanlardır.
İyonik Kovalent Moleküler Metalik
Q Buzdolabı ve klima gibi soğutma sistemlerinde kullanılır.
Kristaller Kristaller Kristaller Kristaller

1. Kristal Katılar

Q Tanecikleri düzenli istiflenmiştir. Q İyonik, kovalent, moleküler ve metalik kristaller şeklinde
Q Erime noktası ve yoğunluk gibi belirli ayırt edici özellikleri sınıflandırılır.
vardır. Q Belirli geometrik şekilleri vardır.

a. İyonik Katılar b. Kovalent Katılar c. Moleküler Katılar d. Metalik Katılar

Elektrostatik çekim kuvveti ile Çok sayıda ametal atomun Zayıf etkileşimlerle bir arada Metal katyonlarının elektron
zıt yüklü iyonların oluşturduğu kovalent bağlarla oluştur- tutulan ve moleküllerden olu- denizi içinde düzenli istiflen-
iyonik bağlı katılardır. duğu ağ örgülü katılardır. şan kristallerdir. mesi ile oluşan katılardır.
İyonik kristaller; Kovalent kristaller; Moleküler kristaller; Metalik kristaller;
Q Tanecikleri arasında kova-
Q Tanecikleri arasında iyo- lent bağ bulunur. Q Molekülleri arasında hid- Q Tanecikleri arasında meta-
nik bağ bulunur. rojen bağı, dipol - dipol lik bağ bulunur.
Q Yüksek erime sıcaklığına ve London etkileşimleri
Q Sert ve kırılgandır. Erime sahiptir. Serttir. Q Düşük veya yüksek erime
sıcaklıkları yüksektir. içerir. noktasına sahiptir.
Q Elektrik akımını iletmez-
Q İyonik katılar elektriği ler (Grafit hariç). Q Düşük erime sıcaklığına Q Yumuşak veya serttir.
iletmezler. Eritildiklerinde Örnek: sahiptir. Q Katı ve sıvı halleri elekt-
veya suda çözündükle- Elmas, grafit, kuartz (SiO ), Q Yumuşak ve elektriği ilet- ron hareketi ile elektriği
rinde elektriği iletirler. 2 meyen katılardır.
silisyum karbür (SiC), silis- iletir.
Örnek: yum nitrür (Si N ) Örnek: Örnek:
NaCl, KBr, CaO, CaF , KNO 3 4 Kuru buz (CO (k)), buz (H O(k)),
2 3 2 2 Zn, Fe, Cu, Ag, Au, W
I , P , S , C H O , naftalin
2 4 8 6 12 6

2. Amorf Katılar

Q Tanecikleri gelişigüzel (düzensiz) istiflenmiştir. Belirli geometrik şekilleri yoktur.
Q Sertlik, yoğunluk, elektrik iletkenliği ve erime noktası gibi belirli fiziksel özelliklere sahip değildir.
Q Isıtıldıklarında belirli bir sıcaklık aralığında yumuşar ve akıcılık kazanır. Amorf katının yumuşamaya başladığı sıcaklığa camsı
geçiş sıcaklığı denir.
Örnek: Tereyağı, cam, lastik, plastik

Markaj Yayınları / 9. Sınıf Kimya 73
MARKAJ YAYINLARI