Page 140 - 9. Sınıf Coğrafya Öğretmenin Ders Notları

¦ §
140 BÖLGELER VE ÜLKELER
140
İNANÇLARINA GÖRE BÖLGELER KARMA BÖLGELER

* Yeryüzünü, İslamiyet, Hristiyanlık, Musevilik, * Tarım - sanayi, ticaret bölgeleri ve ticaret
Budizm, Hinduizm ve diğer dinlere inananların - turizm bölgeleri gibi coğrafi bölgeleri geliş-
bölgeleri olarak sınıflandırabiliriz. mişlik bakımından üç ana bölgeye ayırabiliriz.

KONUŞULAN DİLLERE GÖRE BÖLGELER: Bu sınıflandırmada sanayileşme, kişi başına
düşen gelir, eğitim düzeyi, faaliyet kollarına
* Bölgeler konuşulan dillere göre ayrılmakta- göre nüfusun dağılımı, kişi başına su tüke-
dır. Dünya'da çok sayıda dilin konuşulduğu timi gibi ölçütler kullanılmaktadır. Gelişmiş
EDİTÖR YAYINEVİ
bölgeler bulunmaktadır. Dil bölgeleri ile idari ülkeler, (Avrupa, Kuzey Amerika ve Asya’nın
sınırların çakıştığı ülkeler olduğu gibi, idari doğusu) gelişmekte olan ülkeler, (Meksika,
sınırlarla konuşulan dil bölgelerinin çakıştığı Güney Afrika Cumhuriyeti, Brezilya, Arjan-
yerlerde bulunmaktadır.
tin) az gelişmiş ülkeler (Afrika kıtası)
SERBEST TİCARET ÖZELLİKLERİNE GÖRE 2. İŞLEVSEL (FONKSİYONEL) BÖLGELER
BÖLGELER
İşlevsel özelliklerine göre ayrılan bölgeler eko-
* Bu bölgeler dış ticaret için oluşturulan özel nomik ve kültürel bakımdan bölgesel, yerel, ulu-
bölgelerdir. Ülkenin genelinde uygulanan eko- sal ve küresel olarak diğer bölgelerle etkileşim
nomik düzenlemeler serbest ticaret bölgele- içindedir. İşlevsel bölgeler bir odak nokta etra-
rinde kısmen ya da tamamen devre dışı bıra- fında gelişmiştir. Bu odak nokta çeşitli faali-
kılır. yetlerin işleyişini kontrol eden bir merkez konu-
SANAYİ BÖLGELERİ mundadır. Bölgenin tamamı bu merkezin etkisi
altındadır.
* Sanayi faaliyetlerinin yoğun olarak yapıldığı
alanlar sanayi bölgelerini oluşturur. MÜLKİ ÖZELLİKLERİNE GÖRE BÖLGELER

* Dünya genelinde ABD’nin kuzeydoğusu, Rusya * İl, ilçe ve köy gibi idari alanda oluşturulmuş
bölgelerdir.
Federasyonu’nun batısı ile Japonya, Çin,
Güney Kore, Avrupa’nın batı ve kuzeyba- YEREL YÖNETİM ÖZELLİKLERİNE GÖRE
tısı sanayinin geliştiği bölgelerdir. Türkiye’de BÖLGELER
Balıkesir, İstanbul ve Ankara kimya sanayi- * Bu bölgeler belediyelere ve il özel idarelerine
sinin geliştiği bölgelerdir. ait yönetim alanlarını gösterir.

KAMU KURUMLARININ HİZMET
MADEN BÖLGELERİ ÖZELLİKLERİNE GÖRE BÖLGELER

* Maden yataklarının bulunduğu alanlara, çıka- * Kamu hizmetlerinin ülke genelinde daha kont-
rılan maden türüne, maden ocağının işletme rollü biçimde yürütülmesini sağlamak için oluştu-
türüne göre maden bölgeleri oluşturulabilir. rulan bölgelerdir. Devlet Su İşleri Genel Müdür-
Bakır madeni üreten ülkelerin oluşturduğu lüğü, Orman Genel Müdürlüğü, Karayolları Genel
bölgeler maden bölgelerine örnek olarak veri- Müdürlüğü ülkemizde hizmet bölgeleri bulunan
lebilir. kamu kurumlarından bazılarıdır.