Page 141 - 9. Sınıf Coğrafya Öğretmenin Ders Notları

¦ BÖLGELER VE ÜLKELER § 1 14141

BÖLGE SINIRLARI * 1934 yılında Türkiye, Romanya, Yunanistan

» Bölge sınırlarını kesin hatlarla birbirinden ve Yugoslavya tarafından kurulan Balkan
ayırmak oldukça güçtür. Antantı da aynı şekilde ortadan kalkmıştır.
» Bölge Sınırlarının Oluşturulması
* Bölge sınırları genelde kademeli bir geçiş gös- Bölge sınırlarının bir kısmı doğal olarak oluş-
terir. *
muştur.
* Özellikle doğal özelliklere göre belirlenen böl- Bazı bölge sınırları ise insanlar tarafından
gelerde bu durum daha net görülür. *
oluşturulmaktadır.
İşlevini yitiren bölgeler ortadan kalkabi-YAYINEVİ
* Örneğin; Ekvatoral iklimden çöl iklimine Bu sınırların oluşturulmasında birçok kriter
geçişte savan ve step iklimlerinin oluşması *

gibi... ya da ülkemizde Akdeniz ikliminden İç göz önünde bulundurulmaktadır.
Anadolu karasal iklimine geçişte Göller * Bölge sınırlarının çizilmesinde yaygın olarak
Yöresi’nde görülen geçiş iklimi gibi. kullanılan ölçütler, bölgelerin işlevsel özellik-
leri ve doğal unsurlardaki benzerliklerdir.
» Bölge sınırları zamanla değişir.
Bölge sınırları doğal, beşerî veya ekonomik * Örneğin; nüfus bölgeleri oluşturulurken,
* koşullara bağlı olarak zaman içinde değişiklik nüfus sayımı verilerinden, tarımsal bölgeler
EDİTÖR ması
oluşturulurken tarımsal verilerden ve benzer-
gösterebilir.
liklerden yararlanılır.
» Doğal ve Beşeri Bölge Sınırlarının Çakış-
*
lir (Balkan Paktı, Varşova Paktı gibi) ya da
sınırları genişleyebilir, (NATO Askeri Paktı,
Siyasi ve idari bölgeleri gösteren haritalar
*
Avrupa Birliği gibi) yeni bölgeler oluşabilir
incelendiğinde siyasi bölge sınırlarının ülke
(Karadeniz Ekonomik İş Birliği Teşkilatı gibi).
sınırlarını izlediği görülür.
Doğal özelliklere göre belirlenen bölge sınır-
*
ları uzun zaman diliminde değişmezken beşeri
tasında ülke sınırları takip edilir.
ve ekonomik özelliklere göre belirlenen bölge * Örneğin; Birleşmiş Milletlere üye ülkeler hari-
sınırları kısa zaman dilimi içerisinde değişe- * Aynı şekilde bir ülkenin idari bölünüş haritası
illerin sınırlarını izler.
bilir.
* Ancak bölge sınırları çok değişik amaç ve
* Ayrıca ülkeler bölünebilir ve idari sınırlar ölçütlerle belirlendiği için, siyasi ve idari sınır-
değişebilir. lar ile çakışmazlar.

* İşlevini yitirip tamamen ortadan kalkan böl- * Örneğin; Divriği ilçesi Sivas ilinin idari sınırları
geler daha çok siyasi bölgelerdir. içerisinde iken, coğrafi olarak Doğu Anadolu

* Örneğin; 1937 yılında Türkiye, İran, Irak Bölgesi sınırları içerisinde kalır.
ve Afganistan tarafından kurulan Sadabad * Aynı şekilde Elbistan ilçesi Kahramanmaraş
Paktı zamanla işlevini yitirerek ortadan kalk- iline bağlıdır fakat Doğu Anadolu coğrafi
mıştır. bölgesinde kalır.