Page 56 - 9. Sınıf Coğrafya Öğretmenin Ders Notları

¦ §
56 DOĞAL SİSTEMLER
56
œ Örnek: 1/2.000.000 kesir ölçeğinin çizgi ölçek olarak ifadesi nedir? (Çentikler arası 1 cm,
toplam boyu 5 cm, birimi km olsun.)

œ Çözüm: Ölçek = HU = 1
GU 2.000.000

Haritadaki 1 cm gerçekte 2.000.000 cm’ye yani 20 km’ye eşittir (cm'yi km'ye çevirirken beş sıfır
silinir). Buna göre, 1 cm’nin 20 km olarak gösterildiği çizgi ölçek hazırlanır.
20 0 20 40 60 80 km
EDİTÖR YAYINEVİ

ÇİZGİ ÖLÇEĞİN KESİR ÖLÇEĞE ÇEVRİLMESİ

* Çizgi ölçeğin boyu haritadaki uzunluğu verir. Çizgi ölçek üzerindeki tüm bölümlerin toplamı ger-
çekteki uzunluğu ifade eder.

Çizgi Ölçeğin Harita Uzunluğu
Ölçek =
Çizgi Ölçeğin Gerçek Uzunluğu

œ Örnek: 10 0 10 20 30 40 km

Yukarıdaki çizgi ölçeğin harita uzunluğu 5 cm’dir. Buna göre, kesir ölçek olarak değeri nedir?

œ Çözüm: Çizgi ölçeğin en sağındaki sayı ile varsa 0 (sıfırın) solundaki sayı toplanır, toplam
uzunluğa bölünür.

Gerçek Uzunluk 10 + 40 = 50

10 0 10 20 30 40 km

1 cm
Haritadaki Uzunluk = 5 km

HU = 5 cm
GU = 50 km Ölçek = H U = 5 cm = 5 = 1.

Ölçek = ? G U 50 km 5.000.000 1.000.000

N
NOTOT
y Gerçek alan, bir yeri olduğu gibi çizmektir. İzdüşümsel alanda her taraf dümdüz kabul edilir.
Dağlık ve engebeli yerlerde gerçek alan ile izdüşümsel alan arasındaki fark artar. Ülkemizde en
fazla fark Doğu Anadolu Bölgesi'ndedir.