Page 8 - 9. Sınıf Coğrafya Öğretmenin Ders Notları
P. 8
¦ §
8 8 DOĞAL SİSTEMLER
COĞRAFYANIN KONUSU
* Coğrafya, insanın içinde yaşadığı mekân ve onunla olan karşılıklık ilişkilerini inceleyen bir bilimdir.
* İnsan ve onun faaliyetlerini sürdürdüğü mekân (doğa) coğrafyanın inceleme konusunu oluştu-
rur. İnsanın ilişki içinde olduğu bu mekân, canlı ve cansız çevreden oluşmaktadır.
* Coğrafya, yeryüzüne bağlı olarak gerçekleşen olayları, neden - sonuç ilişkilerine bağlı olarak
açıklar.
* Coğrafi olaylar incelenirken aralarındaki bağlantı göz önünde bulundurulmalıdır.
EDİTÖR YAYINEVİ
COĞRAFYANIN BEŞ TEMEL UNSURU
* Coğrafyanın beş temel unsuru vardır. Bu beş temel unsurla coğrafya, diğer bilim dallarından
ayrılır.
Konum:
* Yeryüzünde meydana gelen her olayın tanımlanabilir bir konumu vardır. Coğrafya, olay ve varlık-
ların neden orada yer aldığını, mekânla ilişkisini ve insan etkisi üzerindeki etkisini konuma bağlı olarak
ele alır.
Yer (Mekân):
* Yeryüzünde birçok yer fiziki, beşeri ve ekonomik özellikleri bakımından birbirinden farklıdır.
* Mekânın fiziki ve beşeri coğrafya özelliklerinin belirlenmesi, ona zarar vermeden ondan en iyi
şekilde yararlanmayı mümkün hâle getirir.
Hareket:
* Yeryüzündeki canlı ve cansız bütün unsurlar hareket halindedir. İnsanların, bitkilerin, hayvanla-
rın, akarsuların, volkanların hızları birbirinden farklıdır. Ancak bu unsurlar sürekli hareket halin-
dedir. Coğrafya yeryüzünde meydana gelen tüm hareketleri incelemeye çalışır.
Bölge:
* Coğrafya yeryüzünü yapısal özelliklerine göre farklı bölgelere ayırır. Bölgelerin benzer ve farklı
yönleri üzerinde durur.
* Bölge yapısı zamanla değişir. Coğrafya değişen yapının insanlar üzerindeki etkisini inceler.
Beşeri ve Fiziki Ortam ilişkisi:
* Fiziki ortam, insanın tüm faaliyetleriyle bağlı olduğu doğal çevreyi ifade eder.
* Coğrafya insanın doğal çevreye uyumunu araştırır.
* Beşeri ortam, insan faaliyetlerinin doğal ve beşeri çevrede meydana getirdiği olumlu ve olumsuz
faaliyetleri inceler.