Page 22 - 9. Sınıf Tarih Öğretmenin Ders Notları

¦ §
22 22 İNSANLIĞIN İLK DÖNEMLERİ

* Çok uzun süren avcı-toplayıcı ve konargö- * İlerleyen zamanlarda araç-gereçlerin yapı-
çer yaşam tarzı artık tarım yapılan, hayvan mında obsidyen ve kemikler de kullanılmaya
evcilleştirilen ve köylerde yaşanan yeni bir başlandı.
sürece girdi.
* Obsidyen olarak adlandırılan doğal volkanik
* Tarımın ve hayvancılığın keşfiyle birlikte cam, bu araç-gereçler için ideal ham madde
insanlar avcı-toplayıcı göçebelikten üretime olduğu için insanlar bunlardan bıçak, iğne ve
dayalı yerleşik hayata geçmeye başladılar. olta gibi aletler yapmışlardır.

* Böylece insanoğlunun yaşam biçimiyle birlikte * Zamanla araç-gereç teknolojisi gelişmiş
ederek ağır yüklerin taşınmasını kolaylaştır-YAYINEVİ
üretim-tüketim alışkanlıklarında da dev-
ve mikrolit adı verilen, önceki dönemlerdeki
örneklerinden daha küçük ve değişken yapıda
rim niteliğinde değişiklikler yaşandı. Yerleşik
yaşam ve tarımsal üretim sonucunda daha
ok ucu, orak gibi birleşik alet ve silahlar yay-
gın olarak kullanılmaya başlandı.
kolay beslenme yollarının öğrenilmesi, nüfus
artışına yol açtı.
Tahılların beslenmede kullanılması, yemek
*
* İnsanoğlunun, verimi yüksek tahılları seç- hazırlama işlemini gerektirmiş ve bunun için
mesi, insanlık tarihinde ilk defa tarımsal üre-
de yemeğe uygun araç-gereçler üretilmiştir.
time dayanan bir ekonominin oluşumunu sağ-
EDİTÖR * Tahılları kabuğundan ayırmak için kullanılan
ladı. Takas denilen ürün değişimi yöntemini
bu dönemde kullanan insanoğlu tekerleği icat

dılar. Böylece ticaretin ve toplumlar arası
kültürel etkileşimin hızlanmasını sağladılar.
Dibek (Havanda) Öğütme Taşı
Yapılan kazılarda Anadolu’da MÖ 9. binlerden
*
itibaren üreticiliğin başladığı görülmektedir.
Çayönü Höyüğü (Diyarbakır) ve Cafer Höyük
*
(Malatya) yerleşkelerinde dünyanın en eski
ilk örnekleridir.
buğday türlerinden birisi olan “Emmer evcil
Diğer yandan kilden yaptıkları kapları fırında
buğdayı” nın bulunması buna örnektir. * öğütme taşları, havanlar ve dibekler bunun
pişirip, sertleştirerek seramik sanatını baş-
* Ayrıca MÖ 8500’lerde Urfa ve Diyarbakır lattılar.
çevresinde buğday tarımının başlamış olması,
tahılın ana vatanının Anadolu olduğunu
ortaya koymaktadır. ILK YERLEŞMELER
* Tarım ürünleri ve hayvanlardan elde edilen * Yerleşik hayata dair ilk yerleşim merkezleri
liflerle giyinen ilk insanlar, kullandığı araç- yazının icat edilmesinden önceki dönemde
gereçlerini çakmak taşından yapmıştır. görülmektedir. Anadolu’da bulunan Göbek-

* Başlangıçta iri ve kaba olarak yontulan taş- litepe, Çatalhöyük ve Çayönü gibi yerleşim
lar, devam eden süreçte usta bir işçilikle merkezleri bu dönemi aydınlatan önemli yer-
daha kullanışlı araç-gereçler hâline dönüştü. lerdir.