Page 53 - 9. Sınıf Tarih Öğretmenin Ders Notları
P. 53

¦ ORTA ÇAĞ'DA DÜNYA §                                                     53
                                                                                    53

             ORTA ÇAĞ’IN ÖNEMLI SIYASI YAPILARI       ORTA ASYA

             AVRUPA                                *  İlk  Çağ’ın  sonlarına  doğru  Asya’nın  güçlü

          *  Batı Roma İmparatorluğu yıkıldıktan sonra   devletlerinden biri olan Büyük Hun Devleti’nin
            Romalılar tarafından barbar kavimler olarak   dağılmasından sonra bu kıtada üstünlük Çin-
            nitelendirilen Vizigotlar, Galya ve İspanya’yı   lilere geçti.
            ele geçirdiler.                        *  Hunların dağılmasıyla Orta Asya’da ortaya

          *  Bu kavimlerden Burgonlar Ron Vadisi’ne yer-  çıkan boşluğu bir müddet sonra Avar İmpa-
                                                    ratorluğu doldurdu.
            Orta  Çağ’da;  Anadolu,  Balkanlar,  Mısır, YAYINEVİ
            leşirken  Franklar  ve  Alamanlar  Galya’nın
            kuzeydoğusunu  paylaştılar.  Vandallar  ise   *  Avar  İmparatorluğu’nun  varlığı  Kök  Türk
            Orta ve Batı Akdeniz’e hâkim oldular.   Devleti’nin  ortaya  çıktığı  VI.  yüzyılın  ikinci
          *  Bu  kavimler  arasında  başlayan  hâkimiyet   yarısına kadar devam etti.
            mücadelesinde  güçlenerek  çıkan  kavimler-  *  Bu  süreçte  Hunların  bir  bölümü  Maveraün-
            den  Gotlar  Güney  Avrupa’da;  Franklar  ise   nehir bölgesinde Akhunlar (Eftalitler) adıyla
            bugünkü Fransa topraklarında kendi krallık-  yeni bir devlet kurdular.
            larını kurdular.                        Orta  Çağ’da  Asya  ve  Avrupa’da  iktidarı
          EDİTÖR                                      *   * ele  geçiren  yöneticiler  devletin  tanrısal  bir
                                                      SIYASI YAPILARIN MEŞRUIYET KAYNAĞI
             DOĞU ROMA (BIZANS) IMPARATORLUĞU

          *
                                                    kurum olduğunu, onun isteğiyle kurulduğunu,
            Suriye, Filistin ve Kuzey Afrika coğrafyasına
                                                    kendilerinin ise tanrının yeryüzündeki temsil-
            hâkim oldular.
                                                    cileri olduğunu ifade etmişlerdir.
            Helenizm  ve  Ortodoks  kültürünün  birleş-
          *
                                                    Dolayısıyla Orta Çağ’da kurulan devletlerde
            mesiyle  oluşan  Bizans  İmparatorluğu  bu
                                                    dırılmıştır.
            farklı bir siyasi yapıya sahipti.
                                                    Orta Çağ’ın ilk dönemlerinde Germen kavim-
            Bizans  çok  geniş  yetkilerle  donatılmış  bir
          *  yönüyle  Batı  Roma  İmparatorluğu’ndan     * meşruiyetlerin kaynağı genellikle dine dayan-
            imparator tarafından yönetilirdi.       leri tarafından kurulan krallıklarda eşitlikçi
                                                    bir toplum yapısı vardı.

             SASANI IMPARATORLUĞU                     * Halk tarafından seçildiği için krallar sınırsız
                                                    yetkilere sahip değildi.
          *  Kafkasya, Mezopotamya ve İran’a hükmet-    * Ancak bir süre sonra Germen krallıklarında
            tiler.                                  meşruiyetin kaynağı olan halkın yerini kilise
          *  Doğuda  Akhunlarla  batıda  ise  Doğu  Roma   almaya başladı.
            İmparatorluğu ile mücadele ettiler.     İktidarın tanrıdan kaynaklandığını söyleyen
                                                      *
          *  Pers devlet geleneğini uygulayan Sasaniler’in   kilise,  yeryüzü  hâkimiyetinin  tanrı  tarafın-
            yönetim şekli monarşiydi.               dan papaya verildiğini savunuyordu.
   48   49   50   51   52   53   54   55   56   57   58