Page 56 - 9. Sınıf Tarih Öğretmenin Ders Notları
P. 56
¦ §
56
56 ORTA ÇAĞ'DA DÜNYA
* Böylece IX. yüzyılda Orta Çağ Avrupası’na * Kök Türk ve Uygur gibi ilk Türk devletlerinde
hâkim olacak feodalitenin temelleri atılmış ülkenin tek hakimi kağandı.
oldu. Devletin önemli meseleleri boy beylerinin
*
* Bu sistemde belirleyici temel unsur toprak katıldığı kurultayda görüşülürken kağan
oldu. töreye aykırı davranamaz ve keyfi karar
veremezdi.
* Feodalite sisteminde yönetimin en tepesinde
mutlak egemenliğe sahip olmayan, yetkileri * Töreye göre kağan, halkın güvenliğini ve
sınırlı bir kral otururdu. refahını sağlamak, adaleti dağıtmak ve
EDİTÖR YAYINEVİ
orduya komuta etmekle sorumluydu.
* Kralın altında genel olarak senyör adıyla anı- Sasani Devleti’nde ise kast sistemine benzer
lan kontlar, onların altında daha az toprağa *
sahip olan dükler vardı. bir toplum yapısı vardı.
* Bu sistemin en alt katmanını köylüler oluş- * Aristokratlar, rahipler, kâtipler, orta boy
toprak sahipleri, köylüler ve köleler toplum-
tururdu.
sal sınıfların başlıcalarıydı.
* Feodalitede, koruma altına girene vassal, Krallar hanedan üyelerinden ve aristokra-
korumayı kabul eden senyöre ise süzeren *
denirdi. tik ailelerin temsilcilerinden oluşan bir devlet
konseyinin tavsiyeleriyle hareket ederdi.
* Karşılıklı yükümlülükleri içeren feodal ilişkide
vassal, üstündeki kişiye vergi öder ve yeri
geldiğinde askerleriyle birlikte savaşa katı-
lırdı.
ORTA ÇAĞ'DA EKONOMI
* Feodalitenin güçlü kurumlarından biri kili- TARIM
seydi.
* Dönemin hâkim anlayışına göre tanrı yer- * Üreticinin ihtiyacının üzerinde ürettiği ürüne
genel olarak artı ürün denilmiştir.
yüzünde sağlamak istediği düzeni senyörler
eliyle kurmuştu. * İnsanların yerleşik hayata geçmesiyle insan
emeğine dayalı tarımın gelişmesi artı ürünün
* Bu nedenle senyörler, din adamlarına top- ortaya çıkmasını sağladı.
rak bağışları yaparak kiliseye bağlı halk ile
manevi bir bağ kurmaya önem veriyorlardı. * Özellikle tarımla geçinen toplumlar yaşadık-
ları kuraklık ve kıtlık nedeniyle bu sorunlara
* Böylece senyörler kiliseyle ilişkilerini sürekli karşı hayatlarını idame edebilmek için artı
geliştirerek iktidarlarını devam ettirmişlerdir. ürün üretip depoladılar.
* Orta Çağ’da Avrupa dışında ise farklı uygu- * İklim şartlarının elverişli olduğu yerlerde
lamalar vardı. büyük bir anlam ifade etmeyen artı ürün,
* İran ve Asya ülkelerinin pek çoğunda merkezi kurak bölgelerde yaşayan toplumlar için
mutlak yönetimler hüküm sürüyordu. hayati bir öneme sahipti.