Page 65 - 9. Sınıf Tarih Öğretmenin Ders Notları

¦ ORTA ÇAĞ'DA DÜNYA § 65
65

* 12 Levha Kanunları'nın bazı maddeleri şunlar- * Günümüz medeni hukukun (aile, kişi, miras)
dır: temelini oluşturmuştur.
» Hırsız suç işlerken yakalanırsa öldürülebi- * Babanın çocuklar üzerindeki hakları kısıt-
lir. Daha hafif durumlarda yaptığı zararın iki landı. Diğer yandan kilisenin karşı çıkmasına
katı ödetilir. rağmen boşanma hakkının kullanımına devam
» Bir kimse, kendisine borçlu olan kişiyi hâkim edildi.
(majistra) önüne götürürse ve borçlu borcunu
ödeyemezse muayyen şekillere riâyet ederek * Boşanan kadına miras alma ve kendi çocuk-

EDİTÖR YAYINEVİ
ona el koyar, evine götürür ve zincire vurur. larının vasisi olma hakları tanındı.
» Muayyen zaman içinde yine ödeyemezse * Aynı şekilde kadınlara başlarında bir erkek
öldürebilir veya köle olarak satabilir. olmadan ticaret yapma ve mal mülk edine-
bilme yolu açıldı.
» Başkalarının sağlığını ve hayatını etkileye-
rek sihir ve büyü, başkasına ait ürünün kötü * Aile hukukunda ölüm cezası kaldırıldı, bunun
olması için dua eden kişiler ölümle cezalandı- yerine suçlu tarafın manastırda belli bir süre
rılır. tutularak ıslah edilmesi uygulamasına geçildi.
* Bu kanunlarda suç işleyen kişinin cezalandırıl-
N masından daha çok suçluyu iyileştirme, arın-
NOTOT
y 12 Levha Kanunları günümüz Avrupa hukuk dırma ve caydırma amacı vardır.
kurallarının temelini oluşturmuştur. * Hapis cezasının uygulanmadığı bu kanunlarda
suçluyu manastıra kapatarak iyileştirme

JÜSTINIANUS KANUNLARI yoluna gidilir.

* Doğu Roma İmparatoru olan Jüstinianus, * Suçun çeşidine göre suçlulara,maden ocakla-
Roma hukukunu 527-565 yılları arasında rında ömür boyu çalışma ya da sürgün cezası
dönemin şartlarına ve toplumun ihtiyaçlarına verilirdi.
göre yeniden düzenledi. Ayrıca Jüstinyanus Kanunları'na göre adam
*
* Altı yıl süren çalışmalar sonunda yürürlük- öldürme gibi suçlarda sürgün etme, malına el
teki bütün kanunlar bir araya getirildi. koyma gibi cezalar da uygulanırdı.
* Üç milyona yakın kanun sayısı 150 bine indi- * Bu kanunlara göre suçtan zarar görmüş kişi
rilerek sadeleştirildi. tazminat alabilirdi.

* Bu kanunlar Yurttaşlar Hukuku Derlemesi * Ancak işlenen suça karşılık ceza isteme hakkı
(Korpus Yuris Sivilis) adıyla yürürlüğe girdi. yoktu.

* Jüstinianus Kanunları'nda olaylar somut * Suçluya karşı ceza talep etme hakkı dev-
örneklerle açıklanmış ve maddeler halinde lete aitti. Örneğin, herhangi birinin saldırı-
yazılmıştır. sına maruz kalmış birinin kemiklerinde kırıklar
olmuşsa zarar gören kişiye hür ise 300, köle
* Bu kanunlarla hukuk kurallarında ilk defa ise 150 Roma parası ödenirdi.
kamu ve özel hukuk ayrımı yapılmıştır.