Page 11 - 9. SINIF TARİH DEFTERİM - GİRİŞ YAYINLARI
P. 11
ÖZETİN ÖZETİ 3. ÜNİTE: ORTA ÇAĞ’DA DÜNYA
ORTA ÇAĞ’DA DEVLET VE TOPLUM
Orta Çağ’da Neler Oldu?
Q MS 375 yılında gerçekleşen Kavimler Göçü’nün etkisiyle Roma İmparatorluğu 395 yılında Doğu Roma ve Batı Roma olmak
üzere ikiye ayrıldı.
Q Batı Roma İmparatorluğu’nun 476 yılında yıkılması Orta Çağ’ın başlangıcı olarak kabul edilmektedir.
Q Orta Çağ Fatih Sultan Mehmet'in 1453'te İstanbul'u fethederek Doğu Roma İmparatorluğu'na son vermesine kadar yaklaşık
bin yıl devam etti.
GİRİŞ YAYINLARI
Orta Çağ’ın Önemli Siyasi Yapıları
Avrupa Doğu Roma (Bizans) İmparatorluğu
Q Batı Roma İmparatorluğu yıkıldıktan sonra Vizigotlar, Q Orta Çağ’da; Anadolu, Balkanlar, Mısır, Suriye, Filistin ve
Galya ve İspanya’yı ele geçirdiler. Kuzey Afrika coğrafyasına hâkim oldular.
Q Burgonlar Ron Vadisi’ne yerleştiler. Q Bizans çok geniş yetkilerle donatılmış bir imparator tara-
Q Vandallar ise Orta ve Batı Akdeniz’e hâkim oldular. fından yönetilirdi.
Q Gotlar Güney Avrupa’da; Franklar ise bugünkü Fransa’da Orta Asya
Avrupa’nın en güçlü krallıklarını kurdular.
Q Büyük Hun Devleti’nin dağılmasından sonra bu kıtada
üstünlük Çinlilere geçti.
Sasani İmparatorluğu
Q Orta Asya’da ortaya çıkan boşluğu bir müddet sonra Avar
Q Kafkasya, Mezopotamya ve İran’a hükmettiler.
İmparatorluğu doldurdu.
Q Doğuda Akhunlarla batıda ise Doğu Roma İmparatorluğu Q Avar İmparatorluğu’nun varlığı Kök Türk Devleti’nin ortaya
ile mücadele ettiler.
çıktığı VI. yüzyılın ikinci yarısına kadar devam etti.
Q Pers devlet geleneğini uygulayan Sasaniler’in yönetim şekli Q Bu süreçte Hunların bir bölümü Maveraünnehir bölgesinde
monarşiydi.
Akhunlar (Eftalitler) adıyla yeni bir devlet kurdular.
Siyasi Yapıların Meşruiyet Kaynağı
Q Orta Çağ’da kurulan devletlerde meşruiyetlerin kaynağı Q Doğu Roma imparatorları da meşruiyetlerini dinden almış-
genellikle dine dayandırılmıştır. tır.
Q Tahta çıkan hükümdarlar kendilerini tanrının yeryüzündeki Q İslam dünyasında da kaynağını dinden alan meşruiyet
temsilcileri olarak görmüşlerdir. anlayışı hâkimdi.
Q Orta Çağ’da kilisenin toplum üzerindeki etkisini fark Q Emevi Devleti’nde hükümdarlar Allah adına hareket ettikle-
eden Frank Kralı Clovis din adamlarının desteğini alarak rini göstermek için halife unvanını kullanmışlardır.
Orta Çağ Avrupası’nın en güçlü devletlerinden biri hâline Q Sasanilerde krallar Zerdüştlük dininin simgesi olan kutsal
geldi. ateşin koruyucusu kabul edildiği için burada da yöneticile-
Q Alman imparatorları papa tarafından Kutsal Roma Ger- rin meşruiyeti dine dayandırılmıştır.
men İmparatoru olarak kutsanmışlar ve papanın elinden Q İlk Türk devletlerinde hükümdarlığın Gök Tanrı tarafından
taç giymişlerdir. verildiğine inanılmıştır.
40 Giriş Yayınları / 9. Sınıf Tarih