Page 7 - 9-sinif-telafi

6 ROMAN
ROMANDA DİL VE ANLATIM ROMANDA PLAN Gösterme (Sahneleme) Tekniği: Bu yön-
Roman, temelinde anlatma eylemi olan bir edebi tür- Roman ve hikâye türlerinin kompozisyon planı temde roman kişilerinin iç dünyalarının
lemci bakış açılarından ikisinin veya üçünün bir arada EDİTÖR YAYINEVİ
dür. Bu nedenle yazarlar roman yazarken dilin tüm “serim, düğüm, çözüm” şeklinde oluşur. verilmesi amaçlanır. Olaylar, kişiler, varlıklar
olanaklarından yararlanır, kendilerine özgü bir üslup okuyucuya doğrudan sunulur.
özelliği ortaya koymaya çalışırlar. Anlatmaya bağlı Serim Bölümü: Romana konu olan olaylar ile yer, Özetleme Tekniği: Bu teknikte anlatıcı olay-
edebi metinlerde özellikle de roman ve hikâyelerde çevre ve kişilerin tanıtıldığı bölümdür. Bu bölümde ları, kişileri veya diğer unsurları özetleyerek
yazarların olayları anlatırken yararlandıkları çeşitli olayın geçtiği zaman ile olay kişileri ve çevre
bakış açıları vardır. betimlemesi yapılır. anlatır.
Hikâye ile Roman Arasındaki Benzerlikler
Hâkim (İlahi) Bakış Açısı: Bu bakış açısında anlatıcı Düğüm Bölümü: Romanda olayların karmaşık bir • Kişiler gerçek hayatta olduğu gibi veril-
her şeyi bilen konumundadır; kahramanların zihinle- hâl aldığı, okuyucunun merakının ve heyecanının meye çalışılır.
rinden geçenleri, duygularını, iç dünyalarını, geçmişte yoğunlaştığı bölümdür. Romanda birden fazla • Hikâye ve romanlar hikâye etmek teme-
yaşadıklarını, gelecekte olacakları, onların en gizli bil- düğüm bölümü bulunabilir ve bu bölüm romandaki line dayanır. Onun için anlatımda birlik
gilerini bütün ayrıntılarıyla bilir. Anlatım üçüncü kişinin en uzun bölümdür. gerekir.
ağzından yapılır. Çözüm Bölümü: Düğüm bölümündeki olayların • Olaylar ve duygular birbirine bağlı olarak
çözümlendiği, merak ve heyecanın giderildiği gelişir.
Kahraman Bakış Açısı: Anlatıcı romanın kahraman- bölümdür. • Olayların akışı bozulmadan zaman ve yer
larından biridir. Yazar, olayları kahramanın bakış açı- çeşitliliği içinde anlatılır.
sından anlatır. Anlatıcının bildikleri; kahramanın anlat- ROMANDA ÇATIŞMA • Hikâye ve romanın konusu da diğer ede-
tıkları, gördükleri, duydukları ve bildikleri ile sınırlıdır. Çatışma; kişilerin durumları, amaçları, hareketleri biyat türlerinde olduğu gibi insan ve ha-
yattır.
Olaylar birinci kişinin ağzından verilir. bakımından birbirlerine karşı olmaları sonucunda
ortaya çıkan karşıtlıktır. Romanda çatışma; kişi- Hikâye ile Roman Arasındaki Farklar
Gözlemci Bakış Açısı: Anlatıcı, dış dünyada olup lerin, kişiler arası ilişkilerin belirlenmesinde, kişi- • Hikâyede tek olay olmasına rağmen, ro-
bitenleri sadece gözlemekle yetinir. İkinci aşamada da lerin kendileriyle ve toplumla olan ilişkilerinde manda birden fazla olay olabilir.
ortaya çıkan bir durumdur. Çatışma, kurgunun
gözlemlerini tarafsızca okuyucuya nakleder. Anlatım temel unsurlarından biridir. Romanın ham mad- • Hikâyede kişi ve çevre tasvirlerine az yer
verilirken romanda daha ayrıntılı şekilde
üçüncü kişinin ağzından yapılır. desi olay ve kurgu olduğundan çatışmaya yer verilir.
verilmemesi mümkün değildir. • Hikâyede kişi sayısı azdır, romanda çoktur.
Çoklu (Karma) Bakış Açısı: İlahi, kahraman ya da göz-
ROMANDA ANLATIM TEKNİKLERİ • Hikâyede kişilerin hayatlarının bir yönü
anlatılır, romanda kişilerin karakterlerinin
kullanılmasıdır. Bu bakış açısında okuyucu anlatılan- Anlatma Tekniği: Bu teknikte eser ile okuyucu ara- her yönü üzerinde ayrıntılı olarak durulur.
ları tek bir anlatıcının ağzından değil de birden fazla sına anlatıcı girer. Okuyucu her şeyi anlatıcı vasıta- • Romanda hikâyeye göre daha geniş bir
anlatıcının ağzından dinlemiş olur. sıyla öğrenir. zaman dilimi ele alınır.