Page 170 - 9. Sınıf Türk Dili ve Edebiyatı Özetli Lezzetli Soru Bankası

170 [ FİİLDE ÇATI ]

TEST 2 4 “Yangın çok geçmeden söndürülmüştü.”
cümlesindeki özne-yüklem ilişkisi aşa-
FİİLDE ÇATI ğıdakilerden hangisinde vardır?
1 Aşağıdaki cümlelerden hangisi öznesi- A) O acılı haberi duyan tüm çalışanlar çok
ne göre çatı özelliği bakımından diğerle- üzülmüşlerdi.
rinden farklıdır? B) Yüzbaşı Cemil, savaşın ilk gününde om-
zundan vurulmuştu.
A) Çocuk heyecanla ve hasretle annesine
sarıldı. C) Çocuk, yatağından kalkarak annesine
B) Düğüne gidecekleri için tüm kızlar süs- sımsıkı sarılmıştı.
EDİTÖR YAYINEVİ
lendi. D) Ahmet Refik, yokuşun başına doğru yö-
C) Bakanlık tarafından doğal gaza zam ya- nelmişti.
pıldı. E) Onların bağırtılarını duydukça sinirleri
iyice gerilmişti.
D) Söylediğin sözlere annem ve babam
çok sevinmiş.
E) Yaşlı annesini görünce ona doğru atıldı. 5 Aşağıdaki cümlelerin hangisi özne-yük-
lem ilişkisi bakımından diğerlerinden
farklıdır?

A) Alnımıza kara yazı yazıldı.
2 Aşağıdaki cümlelerin hangisinin yükle- B) Düşman gelip tabur tabur dizildi.
mi çatı özelliği bakımından diğerlerin- C) Marketten ekmek ve tuz alındı.
den farklıdır? D) Konferans veren konuşmacıya birçok

A) Sokaklar bayraklarla süslendi. soru soruldu.
B) Onu görünce çok duygulandı. E) Daha gün doğarken süt sağıldı.
C) Duvarın boyu metreyle ölçüldü.
D) Yasaklı bütün kitaplar toplatılmış. 6 Aşağıda verilen cümlelerin hangisinde
çatı özelliği aranmaz?
E) Bütün eşyalar el birliğiyle dışarı taşındı.
A) Yaşadığı şehirde tanınan, çalıştığı has-
tanede de çok sevilen bir doktordu.
B) Emri altında çalışanları hep azarlıyordu.
C) Eline defteri kalemi alıp bir an önce yaz-
3 Çeviri yapmak beni rahatlatıyor. İçim ferah-
lıyor. Çeviri, hayatımı renklendiriyor. maya başladı.
D) Arkadaşların hakkında bu şekilde ko-
Yukarıdaki parçada kaç tane geçişli fiil nuşmamalısın.
vardır?
E) Uzun bir yolculuktan sonra köye varmış-
A) 1 B) 2 C) 3 D) 4 E) 5 tık.

FİİLDE ÇATI Öznesine Göre Çatılar
Fiillerin özne ve nesneye bağlı olarak kazandığı anlama ve gir- Etken Fiil: Yüklemdeki fiilde bildirilen işi, oluşu ya da hareketi
diği biçime çatı denir. Unutulmamalıdır ki çatı özelliği sadece yapan öznenin bilindiği yani öznenin gerçek özne olduğu fiiller-
fiil cümlelerinde aranan bir özelliktir. Fiiller; özne ve nesne alıp dir. Ayrıca öznenin gizli özne olması fiilin çatı özelliğini değiş-
almamalarına, belirtilen işin nasıl yapıldığına, işten nesnenin ve
öznenin nasıl etkilendiğine göre farklı çatı özelliği gösterir. tirmez.