Page 171 - 9. Sınıf Türk Dili ve Edebiyatı Özetli Lezzetli Soru Bankası

[ FİİLDE ÇATI ] 171

7 (I) Köşedeki masaya oturdu. (II) Eldivenleri- 10 Torbanın ağzı iyice büzüldü.
ni çıkarıp yanına koydu. (III) Usulca çanta- Verilen cümledeki altı çizili eylemin çatı
sını açtı. (IV) Küçük el aynasını çıkardı. (V) özelliği ile ilgili aşağıdakilerden hangisi
Yüzünü uzun uzun inceledi.
söylenebilir?
Yukarıdaki numaralanmış cümlelerden
hangisinin yüklemi geçişsiz bir fiildir? A) İşteş B) Edilgen C) Etken
D) Ettirgen E) Oldurgan
A) I B) II C) III D) IV E) V
11 Öznesine Göre Fiiller
EDİTÖR YAYINEVİ
Etken Fiiller:
I- Babam bana hediye getirdi.

8 Aşağıdaki cümlelerin hangisinde yük- Edilgen Fiiller:
lem geçişsiz bir fiilken aldığı ekle geçişli II - Bütün camlar kırıldı.
olmuştur? İşteş Fiiller:
A) Doğru dürüst bir iş yapamadım. III - Kuşlar uçtu.
B) İki kardeş, iyi kötü anlaşıyor. Dönüşlü Fiiller:
C) Öğretmenimiz kitaptaki metni bana IV - Bütün aile düğüne hazırlandı.
okuttu.
D) Denize düşen çocuk son bir umutla elini Nesnesine Göre Fiiller
bana doğru uzattı.
Geçişli Fiiller:
E) Hafta sonları, düzenli olarak pikniğe gi- V - Evin eşyalarını topladı.
deriz.
Geçişsiz Fiiller:
VI - Sıralama dışında kaldı.

Oldurgan Fiiller:
VII - Dökülenleri çöpe attı.

9 Aşağıdaki cümlelerden hangisinin yük- Ettirgen Fiiller:
lemi işteş çatılıdır? VIII - Bana kitap aldırdı.
A) Adam, hemen kalabalığa karıştı. Görseldeki numaralandırılmış fiil çatıla-
B) İki yıldır onunla görüşmüyoruz. rından hangilerinin örneği yanlış veril-
miştir?
C) Otobüsün ardından güçlükle yetişti.
D) Fırtına sabaha doğru yatıştı. A) I ve VI B) II ve VIII C) III ve VII
E) Adamın çantasını alıp oradan sıvıştı. D) IV ve V E) III ve VI

Edilgen Fiil: Yüklemdeki fiilde bildirilen işi, oluşu ya da hare- Dönüşlü Fiil: Dönüşlü fiillerde özne; yüklemde bildirilen işi,
keti yapan unsurun bilinmediği; öznenin, yüklemde bildirilen oluşu ya da hareketi hem yapar hem de yaptığı bu eylem-
den etkilenir. Bu fiillerde özne, gerçek özne niteliğindedir ve
işten etkilenen unsur olduğu fiillerdir. Edilgen çatılı cümle-
yüklemde “-l, -n” ekleri bulunur.
lerde yüklem olan fiilde “-l, -n” ekleri bulunur.