Page 109 - lgs-turkce-mavi-kitap
P. 109

CÜMLE TÜRLERİ









                                                           3  Şunu  öğrendim  ki  balıkların  çoğu  yaşlanınca,
                                                              ömürlerini boşuna geçirdiklerini söyleyip yakınır-
              SORULAR              TEST 1
                                                              lar. Sürekli sızlanıp herkesten şikâyet ederler. Ben
                                                              bilmek istiyorum, hayat gerçekten bir avuç yerde
            1  (I) İstanbul martıları, balıkçılardan çaldıkları midye-  durmadan dönüp durmak, sonra da yaşlanıp ölüp
                             EDİTÖR YAYINEVİ
               leri kırmak için Kız Kulesi’ne götürürler. (II) Kule-  gitmek mi? Yoksa bu dünyada başka türlü yaşa-
               nin çatısına konarak, gagasındaki midyeyi bırakan   mak da mümkün mü?
               martıyı, aşağıda nefis bir ziyafet beklemektedir.   Metindeki cümle türleri hakkında hangisi söy-
               (III) Boğaz’ın ortasındaki kayalıklara deniz feneri   lenemez?
               olarak inşa edilmiş olsa da Kız Kulesi martılar için   A)  Birden fazla soru cümlesi vardır.
               bir midye tabağıdır. (IV) Martıların konmayı sevdik-
               leri yerlerden biri de gemi direkleridir... (V) Kentin   B)  Bütün cümleler yüklemin yeri bakımından ben-
               iki yakasını bir araya getirmek için gün boyu çalı-  zer özellik gösterir.
               şan vapurlarda yolculuk yapan İstanbullular, martı   C)  Tek yargı bildiren cümleler bulunmaktadır.
               çığlıklarını duyarlar duymasına ama bu seslerde   D)  İsim cümlesi örneği vardır.
               gizlenen öyküyü anlayamazlar.
               Metindeki cümle türleri ile ilgili hangisi söyle-
               nemez?
               A)  Olumlu cümleler, olumsuz cümlelerden fazla-
                  dır.
               B)  V. cümle tek yargı bildiren olumlu bir cümledir.

               C)  I ve II. cümleler olumlu cümlelerdir.
               D)  Bütün cümleler birden fazla yargı barındırır.
                                                           4  (I) Minik bir göçmen kuşun çığlığında yakaladım
                                                              sabahı. (II) Ne gece ne sabahtı zaman. (III) Son-
                                                              suzluğun gri örtüsünü yırtmak üzereydi güneşin ilk
            2  Bir zamanlar insanların sayısı sürekli artıyordu.   ışıkları. (IV) Öylesine bir günü kucaklamak üze-
               Daha fazla insan, daha fazla ev demekti ve her-  reyken aydınlık, evrenin sonsuzluğunda bir nokta
               kes şehir merkezlerinde yaşamak istiyordu. Önce   gibiydim.  (V)  Başımı  pencereye  çevirince,  göz
               tek ve iki katlı binalar yaklaştı. O kadar yaklaştı-  göze geldik denizle ve denizin eşsiz mavisi ile.
               lar ki birbirlerinin güneşini kesiyorlardı. Fakat bu   (VI) Henüz uyanmamıştı martılar, gemiler, balıkçı
               da insanlara yetmedi. Binaların yakınlığı artmaya   tekneleri, kayıklar. (VII) Her şey, her yer uykudaydı.
               devam ederken yükseklikleri de artmaya başladı.   Aybüke,  yukarıdaki  metni  inceleyerek  şekilce
               Merkezlerdeki insan sayısı artıyor, binalar yükseli-  olumlu olduğu hâlde anlamca olumsuz olan cüm-
               yordu. Durmaya ise hiç niyetlenmiyorlardı.     leler ile hem şekilce hem anlamca olumsuz olan
               Metinde hangi cümle türünün örneği yoktur?     cümlelere birer adet örnek göstermek ister.
               A)  Tek yargı bildiren cümle                   Buna göre Aybüke metindeki hangi cümleleri
               B)  Olumsuz isim cümlesi                       örnek olarak gösterebilir?
               C)  Olumlu fiil cümlesi                        A) I ve III         B) II ve VI

               D)  Olumsuz fiil cümlesi                       C) III ve V         D) IV ve VII
   104   105   106   107   108   109   110   111   112   113   114