Page 177 - lgs-turkce-mavi-kitap
P. 177

METİN TÜRLERİ VE ANALİZİ                                                              175
                                                           2  Bu metnin anlatım özellikleriyle ilgili aşağıda-
                                                              kilerden hangisi söylenemez?
              SORULAR              TEST 2
                                                              A)  Ağırlıklı olarak öznel cümlelere yer verilmiştir.
                                                              B)  Anlatımda “bence, bana göre” yaklaşımı sezil-
           1 ve 2. soruları aşağıdaki metne göre cevaplayınız.   mektedir.

                Benim iyimser bir adam olduğumu söylerler. Ben   C)  Akıcı, içten bir dil kullanılmıştır.
           iyimser olduğumu itiraf ediyorum. Bir gün hepimiz bu   D)  Kanıtlayıcı ve açıklayıcı anlatıma başvurulmuş-
           ölümlü  dünyadan  göçüp  gideceğiz.  Öyleyse  yaşa-
           dığımız sürece, niçin huzur ve mutluluk içinde vakit   tur.
           geçirmeyelim? Hayatta iyimserliğin en büyük faydası,
           insanların hayatlarını düzene koyması ve her zaman   3 ve 4. soruları aşağıdaki metne göre cevaplayınız.
                             EDİTÖR YAYINEVİ
           iyiyi görmeyi vermesindedir.
                                                               Necati Cumalı, Türkçe ve insanca bir çift sözden
                Benim iyimserliğim insanlara olan inancımın bir   bir piyes çıkarmış. İzmir’de basılmış ve Şehir Tiyatrola-
           sonucudur. İnsan ırkı, soyluluğunu hâlâ koruyor. Ben,
           bir zorlukla karşılaştığım zaman, onun kötü yönlerinden   rında oynanmakta olan Boş Beşik gerçekten şu iki türkü
           çok, iyi yönlerini düşünürüm. Bazen kötü gibi gözüken   dizesinin sahneye konmasıdır:
           şeyler, iyi sonuç verir. Mesela benim hastalanıp bir ay        “Neyleyim neyleyim kolları neyleyim
           süreyle odamdan çıkmayacağımı düşünün. Kötümser-       Nenni nenni demedik dilleri neyleyim.”
           ler, bunu bir felaket sayarlar. Ben ise 30 gün süreyle        Bu sahici insan sesinin ardında Cumalı; ovalı gelini,
           kitap okuyacağımı, sessiz bir hayat geçireceğimi ve bol   beyi, anayı, insanları, gelenekleri ve günlük konuşma-
           bol düşünmek için vakit bulacağımı planlayarak sevi-  larıyla bir yörük obası görmüş. Gelin ovadan gelir de
           nirim.
                                                          yörük obası karşı mı komaz? Gelin kısır olur da obada
                Ben küçük yaştan beri iyimserim. İyimserliğimi, bana   düzen mi bozulmaz? Obadan korkan gelinin bebeğini
           küçük yaşta merhamet, eşitlik ve sevgi duyguları aşıla-  kuzgunlar mı kapmaz? Bebeksiz gelin kendini dereye
           yan anne ve babama borçluyum. Bu yüzden insanlara   mi atmaz? Ölen ölür, yörük yine yollara mı düşmez?
           karşı olan güvenim artmış oldu. Fakat okul hayatımda   Bütün bunları Cumalı söylemeye kendinin de doya-
           kendimi toparlamamış olmasaydım, iyimserliğimi kay-  madığı belli olan lezzetli bir Türkçeyle, sahnemize bu
           bedecektim. Neyse ki o zaman karşıma çıkan felsefe   kadar bol ve temiz olarak alışılagelmedik bir Türkçeyle
           hocam, üzerimde derin bir etki yaptığı için, tehlikeyi   anlatmış. Bu işin zorluğunu bilmeyen ne bilsin, bilenlere
           atlattım.
                                                          selâm olsun.
                Benim iyimserliğimin sebebi, şahsen iyimser insan-
           ların olayların akışına etki edebileceğine ve dünyayı
           huzura ve mutluluğa kavuşturabileceğine olan inan-  3  Yukarıdaki metin, içeriğine ve anlatım özellik-
           cımdır.
                                                              lerine göre hangi metin türüne örnek olabilir?
                                                              A) Deneme           B) Makale
                                                              C) Röportaj         D) Eleştiri
            1   Yukarıdaki metin ………………. türünde yazılmış
                bir metindir. Çünkü…………………..
               Metinle ilgili açıklama yapılan bu cümlede boş   4  Metnin dil ve anlatım özellikleriyle ilgili aşağı-
               bırakılan yerlere aşağıdakilerden hangisi geti-  dakilerden hangisi söylenemez?
               rilmelidir?                                    A)  Açıklayıcı anlatıma ağırlık verilmiştir.

               A)  makale - bilgi vermek amacıyla yazılmıştır.  B)  Eserde bulunması gereken özelliklere değinil-
               B)  anı - geçmişte yaşananlar anlatılmıştır.      miştir.
               C)  deneme - ele alınan konu, yazarın kişisel bakış   C)  Bir yazar ve eseri hakkında yorum ve değer-
                  açısıyla anlatılmıştır.                        lendirme yapılmıştır.
               D)  eleştiri - yazar, toplum düzenini etkileyen bir   D)  Hakkında  bilgi  verilen  eserin  içeriğinden
                  konuya karşı çıkmaktadır.                      örnekleme yapılmıştır.
   172   173   174   175   176   177   178   179   180   181   182