Page 175 - lgs-turkce-mavi-kitap
P. 175

METİN TÜRLERİ VE ANALİZİ                                                              173
           20  Aşağıdaki metinlerden hangisinde olay, farklı   22  Kuyucaklı Yusuf, okuduğum Türk romanları içinde
               bir ağızdan anlatılmıştır?                     ayrıntıların en mükemmel, en ustaca kullanıldığı
               A)  Annemi o gün ben karşıladım. Yüzünde her   romanlardan biri. Sabahattin Ali’de inanılmaz bir
                  zamankinden  farklı  bir  durgunluk  olduğunu   gözlem gücü, inanılmaz bir bellek var; Kuyucaklı
                  sezdim.  Konuşmayı  denedim  ama  benimle   Yusuf’ta çizdiği dünyanın böylesine renkli, sıcak ve
                  konuşmadı.                                  inandırıcı olması, bence büyük ölçüde yaşantısın-
                                                              dan gelen gözlemlere, ayrıntılara bağlı.
               B)  Böbreklerimden çok rahatsızdım. Acıdan kıv-  Bu metin aşağıda açıklaması verilen anlatım
                  ranıyor, ne yapacağımı bilmiyordum. Bir kağnı
                  ile Eskişehir’e, oradan da trenle Ankara’ya git-  biçimlerinden hangisine örnektir?
                  tim.                                        A)  Burada amaç okuru olayın içinde yaşatmak ve
                                                                 yaşamın belli bir kesitini belli bir olay içinde
                             EDİTÖR YAYINEVİ
               C)  Küçükken babam bir şiiri çok duygulu okudu.
                  Bana “Sen de okumak ister misin?” diye sordu.   anlatmaktır.
                  Hemen kabul ettim. Günlerce o şiiri babam gibi   B)  Bir konu hakkında bilgi vermek ve öğretmektir
                  okumak için uğraştım.                          amaç. Yazar sanatlı bir üslup kullanmaktan
                                                                 kaçınır.
               D)  İçeriye genç bir adam girdi. Elinde bir sopa
                  vardı. Sopayı demirciye uzattı, sopanın ucuna   C)  Herhangi bir şeyin sahip olduğu özellikler ve
                  halka geçirilmesini istedi. Demirci, duvardaki   bu özelliklerin yazarda bıraktığı izlenim okurun
                  halkaları sopaya geçirdi.                      zihninde canlanacak şekilde anlatılır.
                                                              D)  Yazar kendi görüşünü okurunun zihnine yer-
                                                                 leştirmeye çalışır ve onu etkilemeyi amaçlar.
















           21  Akşamüzeri hapishaneye bir sürü adam getirdiler.
               Hepsi elli kadar vardı. Nizamiye kapısından girince   23  Ahşap evde geçirdiğim son gecem çok defa rüya-
               avluda sıra oldular. Bir gardiyan, elindeki kâğıdına   larıma girmiştir. Bütün gece eşyalarımızı topla-
               bakarak yoklama yaptı. Ondan sonra duvar kena-  makla uğraşmış, sandıkları sepetleri doldurmuş
               rına dizilerek çömeldiler, konuşmadan bekleşmeye   ancak gece yarısına doğru yatabilmiştik. Bir türlü
               başladılar. Kılıkları pek perişandı. Poturları parça   uyuyamıyordum, gözlerimi kapıyor, uyumaya çalı-
               parça sarkıyordu. Çoğunun ayağında kunduraya   şıyordum, uyuyamıyordum. Aklıma korkunç düşün-
               benzer bir şey bile yoktu. Sırtlarında deve tüyü çul-  celer, acayip hayaller geliyor, odanın her köşesin-
               dan kısa ve parça parça cepkenler, bunun altında   den üzerime birtakım garip şeyler fırlayacakmış
               lime lime olmuş mintanlar vardı.               gibi  ürperiyordum.  Gözlerimin  önüne  yarın  bir
               Bu hikâye metninin dil ve anlatımıyla ilgili ola-  daha hiç gelmemek üzere terk edeceğimiz ahşap
               rak aşağıdakilerden hangisi söylenemez?        ev geliyor, onun her yanını, odalarından tavan ara-
                                                              sına kadar hayalen dolaşıyordum.
               A)  Öyküleyici ve betimleyici anlatım türleri kulla-  Bu metinde hikâyeyi oluşturan yapı unsurların-
                  nılmıştır.
                                                              dan hangi ikisi arasındaki ilişki vurgulanmak-
               B)  İkilemelere yer verilmiştir.               tadır?
               C)  Örneklemeler yapılmıştır.                  A) Zaman - mekân    B) Mekân - kişi

               D)  Olay, gözlemci bakış açısıyla aktarılmıştır.  C) Olay - zaman    D) Kişi - olay
   170   171   172   173   174   175   176   177   178   179   180