Page 181 - lgs-turkce-mavi-kitap

METİN TÜRLERİ VE ANALİZİ 179
12 13 Hayatımın on dördüncü kışına yeni giriyordum.
(Doktor ceketini giyerek çıkar.) Askeri rüştiyenin en tembel öğrencisiydim. Yalnız
matematiğe doğuştan bir yatkınlığım, şiir ve edebi-
Tuncer: Sen hiç yatmadın mı Yalçın?
Türköz: Hiç uyumamış. yata da tutkulu bir isteğim vardı. Matematikle ilgili
dersler tembelliğime engel değildi. Çünkü problem-
Tuncer: Yeni bir haber var mı? leri yorulmadan çözüyor, teoremleri yorulmadan
Yalçın: Gece yarısından başka hiçbir şey yok. ispat edebiliyordum. Şiire, edebiyata dair kitaplar-
Ayşe’yi gördün mü? dan büyük bir zevk aldığım için bunları okumaktan
Tuncer: Demin kapısından baktım. hiç bıkmaz, usanmazdım.
Türköz: Nasıl? Babam o zamanın başka babalarına pek benze-
Tuncer: Sinir buhranı geçirdi. Hastalığı falan mezdi. Dindarlıkla hür düşünüşü nefsinde birleş-
EDİTÖR YAYINEVİ
yok. tiren bu zât, Batıl fikirlerin eskilerinden de yenile-
Yalçın: Birazdan dağların serin havasını alınca rinden de kendini kurtarabilmişti. Daha yedi sekiz
büsbütün açılır. yaşlarında iken Şah İsmailleri, Aşık Keremleri oku-
Türköz: Uzakta bir davul sesi var. yup ağladığımızı işiten bir dostu, babamın beni bu
Yalçın: Köylüyü topluyor. Talimat verilecek. aşk kitaplarını okumaktan men etmesini, bunların
(Bu sırada birkaç köylü ve kadı telaşla gelir.) yerine ciddi kitaplar okutturmasını salık vermişti.
(Davul sesi devam eder) Bu parça, anlatım özellikleri ve içeriği bakımın-
Tuncer: Kumandan geliyor. dan aşağıdaki metin türlerinden hangilerine
yakındır?
Yalçın: Biz hazırız. Kumandan.
A) Biyografi - Gezi yazısı
Türköz: Yeni bir şey var mı?
Vural: Vaziyet tamamdır. Her şey anlaşıldı. B) Otobiyografi - Anı
Kısaca anlatayım da akşamki hazırlık emirle- C) Günlük - Hikâye
rinin ne olduğunu anlayın. Sakarya gerisine
çekilen ordumuz, dünden beri düşmanla harbe D) Anı - Deneme
tutuşmuştur.
Yalçın: Hayırlısı olsun. 14 Aşağıdaki metin parçalarından hangisinde
Vural: Harp tarihlerde görülmemiş bir şiddetle öyküleyici bir anlatım yoktur?
başlamış. Mustafa Kemal başkumandanlığı
almış. A) Çatı katındaki evin mutfağı çok küçüktü. İki
Hepsi: Öyle ise hemen biz de iş başına. kişinin içinde çarpışmadan hareket etmesi
olanaksızdı. Mutfağa gül ağacından yapılmış
Vural: Ben de onu tebliğe geldim. Biraz evvel
aldığım emirleri ayrı ayrı tebliğ ediyorum. İhtiyat bir masa konulmuştu. Yer sorunu nedeniyle
zabiti Yalçın Efendi! sandalye yerine taburelerde oturulurdu.
Yalçın: (Selam verir.) Emret kumandanım! B) En sonunda annesi, oğlunun göz kapağına çok
az oksijenli su damlattı, kurulayıp üzerine
beyaz bir merhem sürdü ve göz kapağını gazlı
Bu metnin tür özellikleri ile ilgili aşağıdakiler- bir bezle adamakıllı örttü. Plasterle yapıştırıp
den hangisi söylenemez?
gazlı bezi kapadı.
A) Olay yazılarındaki kişi, yer, zaman ve olay öge- C) Yürüyordum. Yürüdükçe de açılıyordum.
leri bu metinde de vardır.
Evden kızgın çıkmıştım. Belki de tıraş bıçağına
B) Tarihi bir olayla ilgili bilgi vermek amaçlanmış- sinirlenmiştim. Olur, olur! Mutlaka tıraş bıça-
tır. ğına sinirlenmiş olacağım.
C) Olayların akışı, karşılıklı konuşmalara göre D) Amsterdam, Hollanda’nın başkenti. Kuzey
izlenebilmektedir. Denizi kıyısında bulunan bu kent, yaklaşık 90

D) Ayraç içindeki açıklamalar, kişilerin davranış- adanın üzerinde kurulu. Bu kentteki kanalla-
larını, duygularını, sahnenin durumunu açıklar. rın toplam uzunluğu 100 kilometreyi geçiyor.
Kentte 1500’e yakın köprü yer alıyor.