Page 185 - lgs-turkce-mavi-kitap

METİN TÜRLERİ VE ANALİZİ 183
2 Okuma, tutkuların en asilidir. Ekmek nasıl bedeni 5 Genellikle insanların serüvenlerini, iş dünyalarını,
beslerse okuma da öyle ruhu besler. Bir yazar, toplumsal bir olay ya da olguyu, insan ilişkilerini ve
okuma için, “Tatlı tatlı kendinden geçme.” demiş- değişik insanlık durumlarını yansıtmayı amaçlayan
tir. Büyük yazarlar ömürlerinin yarısını okumakla düzyazı türüdür. Uzun bir anlatıma sahip olan bu
geçirmişlerdir. Montesquieu “Çeyrek saatlik bir türde olaylar yer, zaman ve şahıs kadrosu bütün-
okumanın gideremediği kederim olmamıştır.” der. lüğü içerisinde anlatılır. Okuyucuyu çekebilecek
Yukarıdaki parça aşağıdaki hangi yazı türün- nitelikte merak unsurunu içeren bu türde birbiriyle
den alınmıştır? bağlantılı olaylar, temel bir düşünce etrafında bir-
leştirilerek yansıtılır.
A) Eleştiri B) Biyografi
Yukarıda özellikleri verilen metin türü aşağıda-
C) Sohbet D) Anı kilerden hangisidir?
EDİTÖR YAYINEVİ
A) Hikâye B) Destan
C) Roman D) Fıkra
3
Bence aza kanaat etmediğin ve üç ayrı konuyu
(Kısır gelin, bebek ve suya giden gelin) bir araya
getirdiğin için piyes derinleşecek yerde dağıl-
mış. Kısırlık dramı başlar başlamaz bitiyor. Dış 6 Otuz yaşına gelmiş biri olarak hâlâ annesinin, tey-
olaylar piyesi sarıyor. Yalnız kısırlık dramında zesinin ve artık iyice yaşlanmış olan büyükannesi-
kalsan daha iyi ederdin. Ancak o zaman bizi az nin parasal yardımına muhtaçtı. Onlarsa hâlâ ilko-
çok bilinenden öteye götürebilir, ilk perdelerde kul yıllarındaki gibi ona çoraplar örmekte ve elbise
olduğu gibi meselenin köklerine giderdin. Korka- göndermekteydiler. O ise ekmeğinden keserek
rım bu haliyle piyes, seyircinin merakını sonuna tasarruf ettiği kuruşlarla ona uygun olan tek hayatı,
kadar devam ettirmeyecek. Merak düşünce de bir şair hayatını sürdürmeye çalışmaktaydı.
ne oluyor biliyorsun, en güzel şeyler güme gidi- Bu metinde hikâye unsurlarından hangilerine
yor, ne yapsan piyes ayakta duramıyor. Bebek yer verilmiştir?
hikâyesi dramlaşmaya hiç elverişli değil çünkü
nihayet bir kaza. Ancak mersiye olarak güzel. A) Kişiler ve olay
B) Yer ve olay
Anlatım özellikleri ve içeriği dikkate alınırsa bu
parçanın hangi metin türünden alındığı söyle- C) Yer ve zaman
nebilir? D) Olay ve zaman
A) Fıkra B) Eleştiri
C) Deneme D) Söyleşi

7 Ninem, bütün köylülerin akıl danıştığı yaman bir
kadındı. Öyle öğütler verirdi ki herkese... Zengin
ÇIKMIŞ SORU ağalar bile babama değil de nineme danışırlardı ne
4 (I) Bizim memlekette dağ taş, orman ağaç haya- yapacaklarını. Sözü dinlenir bir ana gibiydi ninem.
tın hikâyesini anlatır. (II) Toprak burada ustanın Öyle yumuşak yanakları vardı ki! Elleri nasırlıydı,
elinden çıkmış bir çinidir, desen desen. (III) Top- yeşil gözleri derinlerden bakardı.
rak verimlidir; kuru çubuk diksen meyve verir, Bu metinle ilgili aşağıdakilerden hangisi söy-
salkım salkım. (IV) Portakallar dallarında birer lenemez?
güneştir, turuncu turuncu. A) Benzetme yapılmıştır.
Bu metinde numaralanmış cümlelerin han- B) Gerçek anlamının dışında kullanılan sözcükler
gilerinde aynı söz sanatı kullanılmıştır?
vardır.
A) I ve III B) I ve IV
C) Betimleyici anlatımdan yararlanılmıştır.
C) II ve III D) II ve IV
D) Örneklerden yararlanılmıştır.