Page 75 - 10_biyoloji_ogretmenin
P. 75
KALITIMIN GENEL İLKELERİ 73
RH KAN UYUŞMAZLIĞI (ERİTROBLASTOSİS FETALİS)
+
-
ˇ Annenin Rh , çocuk ve babanın Rh olduğu du- Anne Rh -
kan grubuna
rumlarda ortaya çıkar. Bu durumda annenin kanı sahip
bebeğin Rh antijeni ile karşılaşınca bebeğe kar-
şı Rh antikoru oluşturur. Bu antikorlar plasenta Bebek Rh +
kan grubuna
aracılığı ile bebeğe geçer. Bebeğin alyuvarlarının sahip
çökelmesine neden olur. Hızlı alyuvar yıkımı be-
bekte kansızlığa sarılığa kalıcı beyin hasarına ve
YAYINEVİ
kalp yetmezliğine neden olur.
-
ˇ Rh annenin ilk hamileliğinde antikor üretimi yeni Kan uyuşmazlığı
başladığından bebeğe antikorlara geçmeden do-
ğabilir.
-
ˇ Ancak bir sonraki hamileliklerde Rh uyuşmazlığı görülür.
ˇ Bu durumda kan transferi yapılarak bebek sağlıklı bir şekilde doğar.
-
+
ˇ Anne Rh , Bebek Rh olduğunda Rh uyuşmazlığı görülmez.
-
Annenin Rh olduğu bir ailede baba
I. RR
II. Rr
III. rr
yukarıda verilen genotiplerden hangisinde olursa %100 kan uyuşmazlığı görülür?
ÇÖZÜM
RR
rr EDİTÖR - +
(Rh ) X (Rh ) Kan uyuşmazlığı olması için annenin Rh , çocuk ve babanın Rh
+
-
olması gerekir.
+
Baba birinci durumda olursa doğacak çocuklar %100 Rh ola-
Rr cağından kesinlikle kan uyuşmazlığı görülür. Ama ikincide %50,
(Rh ) üçüncüde ise kan uyuşmazlığı hiç görülmez. Bu yüzden cevap
+
% 100 yalnız I ’dir.
Eşey Tayini
ˇ Canlıların kendilerine özgü kromozom sayıları vardır. Örneğin insanların 46, eğrelti otunun
500 gibi.
ˇ Kromozom sayısının akrabalık ilişkisi ve gelişmişlik düzeyi ile bir ilişkisi yoktur. Örneğin
insanların ve moli balığının kromozom sayısı 2n = 46 olmasına rağmen akraba değillerdir.
Ayrıca eğrelti otu basit yapılı bir organizma olmasına rağmen gelişmiş olan insandan kromo-
zom sayısı daha fazladır. Bu da bize gösteriyor ki canlıların gelişmişlik düzeyi ile kromozom
sayısı arasında bir ilişki yoktur.