Page 76 - 11_biyoloji_ogretmenin

74 İNSAN FİZYOLOJİSİ
Mide iç yüzeyini epitel hücreleri tarafından salgılanan mukus tabakası kaplar. Mide iç
F
yüzeyini koruyan bu tabaka üç günde bir kendisini yeniler.

Gastrin ve enterogastrin hormonlarının düzenleyici etkisi, midenin boşuna salgı
F
üretmesini engeller. Midenin enzim salgılaması hormonal etki, sinirsel etki ve mekanik
etki ile kontrol edilir.

NOT
Yetişkin hale geldikten sonra mide boyutu aynı kalır. Küçültmek için bir operasyon geçirme-
YAYINEVİ
dikçe de boyutu azalmaz. Daha az yemek midenizi küçültmez, ancak bir uzman denetiminde
uygulandığında iştah azalır.

5. İnce Bağırsak

ˇ Mide ile kalın bağırsak arasında kalan yaklaşık 6-7 metre uzunluğunda 2-4 cm genişliğinde
olan bir organdır. Besinlerin, kimyasal sindiriminin tamamlanması ve kana emiliminin büyük
bir kısmı burada gerçekleşir. İnce bağırsak üç kısımdan oluşur. Bunlar;
ˇ a. Onikiparmak Bağırsağı (Duodenum): Mideye bağlanan ve yaklaşık 25 cm uzunluğundaki
kısımdır.
EDİTÖR
ˇ b. Jejenum (Boş bağırsak): Orta kısımdır. 2 m uzunluğundadır.
ˇ c. İleum (Kıvrımlı bağırsak): Kalın bağırsağa bağlanan kısımdır.

ˇ İnce bağırsağın iç yüzeyinde (mukoza) besin emilim yüzeyini artıran villus ve mikrovillus
adı verilen kıvrımlar bulunur. Emilim olayı villuslarda bulunan lenf kılcalları ve kılcal kan
damarlarında gerçekleşir.

NOT
ˇ İnce bağırsak yapısındaki uzunlamasına ve halkalı düz kasların peristaltik hareketleri
besinlerin iletimini sağlar.
ˇ İnce bağırsağın mukoza tabakasındaki salgı hücrelerinden ince bağırsak öz suyu salgı-
lanır. İnce bağırsakta; su, sükraz, laktaz, enterokinaz, erepsin ve maltaz gibi sindirim
enzimleri bulunur. Bunlardan;
Maltaz, laktaz, sükraz → Disakkaritleri
F
Erepsin → Dipeptitleri sindirir.
F
ˇ İnce bağırsak öz suyu baziktir.
ˇ İnce bağırsak hücrelerinden sekretin, kolesistokinin ve enterogastrin hormonları kana
salgılanarak sindirim olayları düzenlenir.