Page 77 - 11_biyoloji_ogretmenin
P. 77
İNSAN FİZYOLOJİSİ 75
6. Kalın Bağırsak
ˇ Sindirim kanalının ince bağırsaktan sonra başlayıp anüs ile biten yaklaşık 1,5-2 metre
uzunluğundaki kısmıdır. 3 önemli görevi vardır. Bunlar;
Su, sodyum, klor, potasyum gibi elektrolitlerin kana emilimini tamamlar.
F
F
B ve K vitamini üreten faydalı bakteriler için yaşam ortamı oluşturur ve bu vitaminle-
rin emilimini gerçekleştirir.
F
Dışkının vücuttan atılıncaya kadar geçici olarak depolanmasını sağlar.
YAYINEVİ
ˇ Kalın bağırsak üç kısımdan oluşur. İnce bağırsakla birleştiği bölgeye kör bağırsak (çekum)
denir. Burada parmak görünümde olan çıkıntıya ise apendiks denir. Bu bölgenin iltihaplan-
masına ise apandisit denir. Apandisit aşırı ağrı, kusma ve iştah kaybı gibi belirtiler gösterir
ve cerrahi müdahale ile apandistin alınması gerekir.
NOT
Kalın bağırsaktan sindirim enzimi salgılanmaz ve besinlerin kimyasal sindirimi olmaz. Ayrıca
ince bağırsakta olduğu gibi villuslarda bulunmaz.
Sindirime Yardımcı Organlar ve Yapılar
1. Tükürük Bezleri
EDİTÖR
ˇ Dil altı, çene altı ve kulak altı olmak üzere üç çift olan Kulak altı tükrük bezi
tükürük bezleri, ağzın nemli kalmasında, karbonhidrat-
ların kimyasal sindiriminin başlamasında ve besinlerin
tadlarının alınmasında görev yapar. Çene altı tükrük bezi
ˇ İçerisinde seroz, mukus ve amilaz enzimi bulunan tükü- Dil altı tükrük
rüğün pH = 7’dir. bezi
NOT
Bir insan ömürü boyunca 25 bin litre tükürük üretir. Bu miktar 2 yüzme havuzunu dol-
durmaya yeter.
2. Karaciğer
Üst ana toplar
ˇ Midenin üzerinde, karın boşluğunun sağ tarafında bulu- damar Aort
nan, ortalama 1,5 kg ağırlığında bir organdır.
ˇ Safra suyu üreterek sindirime yardımcı olur. Karaciğer
hücrelerinde üretilen safra sıvısı safra kesesinde de- Karaciğer
polanır. Sağ ve sol loptan oluşan karaciğer, canlılık için atardamarı
oldukça önemi olan fonksiyonları yerine getirir. Safra kesesi Portal
ˇ Hayati önemi olan bir çok maddenin üretimi, depolan- Safra kanalı topları
ması, salgılanması karaciğerde olur. Karaciğerin Yapısı