Page 77 - 11_biyoloji_ogretmenin
P. 77

İNSAN FİZYOLOJİSİ                                                          75
               6. Kalın Bağırsak

              ˇ Sindirim  kanalının  ince  bağırsaktan  sonra  başlayıp  anüs  ile  biten  yaklaşık  1,5-2  metre
             uzunluğundaki kısmıdır. 3 önemli görevi vardır. Bunlar;
                 Su, sodyum, klor, potasyum gibi elektrolitlerin kana emilimini tamamlar.
             F
             F
                 B ve K vitamini üreten faydalı bakteriler için yaşam ortamı oluşturur ve bu vitaminle-
                 rin emilimini gerçekleştirir.
             F
                 Dışkının vücuttan atılıncaya kadar geçici olarak depolanmasını sağlar.
                                                  YAYINEVİ
              ˇ Kalın bağırsak üç kısımdan oluşur. İnce bağırsakla birleştiği bölgeye kör bağırsak (çekum)
             denir. Burada parmak görünümde olan çıkıntıya ise apendiks denir. Bu bölgenin iltihaplan-
             masına ise apandisit denir. Apandisit aşırı ağrı, kusma ve iştah kaybı gibi belirtiler gösterir
             ve cerrahi müdahale ile apandistin alınması gerekir.
            NOT
           Kalın bağırsaktan sindirim enzimi salgılanmaz ve besinlerin kimyasal sindirimi olmaz. Ayrıca
            ince bağırsakta olduğu gibi villuslarda bulunmaz.
          Sindirime Yardımcı Organlar ve Yapılar

              1. Tükürük Bezleri
                      EDİTÖR
              ˇ Dil altı, çene altı ve kulak altı olmak üzere üç çift olan   Kulak altı tükrük bezi
             tükürük bezleri, ağzın nemli kalmasında, karbonhidrat-
             ların  kimyasal  sindiriminin  başlamasında  ve  besinlerin
             tadlarının alınmasında görev yapar.              Çene altı tükrük bezi

              ˇ İçerisinde seroz, mukus ve amilaz enzimi bulunan tükü-        Dil altı tükrük
             rüğün pH = 7’dir.                                                   bezi

            NOT
           Bir insan ömürü boyunca  25 bin litre tükürük üretir. Bu miktar 2 yüzme havuzunu dol-
           durmaya yeter.


                 2. Karaciğer
                                                             Üst ana toplar
              ˇ Midenin üzerinde, karın boşluğunun sağ tarafında bulu-  damar  Aort
             nan, ortalama 1,5 kg ağırlığında bir organdır.
              ˇ Safra suyu üreterek sindirime yardımcı olur. Karaciğer
             hücrelerinde üretilen safra sıvısı safra kesesinde de-             Karaciğer
             polanır. Sağ ve sol loptan oluşan karaciğer, canlılık için         atardamarı
             oldukça önemi olan fonksiyonları yerine getirir.  Safra kesesi     Portal

              ˇ Hayati önemi olan bir çok maddenin üretimi, depolan-  Safra kanalı   topları
             ması, salgılanması karaciğerde olur.                    Karaciğerin Yapısı
   72   73   74   75   76   77   78   79   80   81   82