Page 105 - 11_kimya_ogretmenin
P. 105
KİMYASAL TEPKİMELERDE HIZ 103
Endotermik Tepkime Ekzotermik Tepkime
2XY(g) + ısı → X (g) + Y (g) X (g) + Y (g) → 2XY(g) + ısı
2
2
2
2
Potansiyel enerji Aktifleşmiş Potansiyel enerji
[X Y ] Kompleks
2 2 [X Y ]
2
2
E ai E ag E ai
Ürünler
X +Y 2 Girenler X +Y E
2
∆H 2 2 ∆H ag
YAYINEVİ
Girenler Ürünler
2XY ∆H < 0 2XY
∆H > 0
Tepkime koordinatı Tepkime koordinatı
ˇ Endotermik ve ekzotermik tepkimelerde;
F E = Aktifleşmiş kompleksin potansiyel enerjisi - girenlerin potansiyel enerjisi
ai
F E = Aktifleşmiş kompleksin potansiyel enerjisi - ürünlerin potansiyel enerjisi
ag
kararlıdır. EDİTÖR
F
Tepkimedeki net enerji değişimi,
∆H = E - E ag şeklinde hesaplanır.
ai
∆H = Ürünlerin potansiyel enerjisi - Girenlerin potansiyel enerjisi
Bir tepkime ileri yönde endotermik ise geri yönde ekzotermiktir. Yani ∆H
F ileri = -∆H geri 'dir.
F E > E ise ∆H > 0, yani tepkime endotermiktir.
ai
ag
F E < E ise ∆H < 0, yani tepkime ekzotermiktir.
ai
ag
Endotermik tepkimelerde girenler düşük sıcaklıkta, ürünler ise yüksek sıcaklıkta daha
F
F
Ekzotermik tepkimelerde ürünler düşük sıcaklıkta, girenler ise yüksek sıcaklıkta daha
kararlıdır.
NOT
Ekzotermik tepkimeler genellikle başlatıldıktan sonra kendiliğinden devam eder.
Endotermik tepkimelerin başlaması ve devam edebilmesi için dışarıdan daima enerji alması
gerekir.
