Page 125 - 11_kimya_ogretmenin

KİMYASAL TEPKİMELERDE DENGE 6. ÜNİTE 123

A. KİMYASAL DENGE

1. FİZİKSEL VE KİMYASAL DEĞİŞİMLERDE DENGE
ˇ Doğadaki olayların kendiliğinden gerçekleşebilmesi için;
YAYINEVİ
Düzensizliği arttıracak
F
Enerjilerini düşürecek yönde bir eğilim göstermeleri gerekir.
F
Kimyasal türler arasındaki etkileşimin en az olmasına maksimum düzensizlik, düşük
F
enerjili duruma eğilim göstermelerine ise minimum enerji denir.
Maksimum düzensizlik

KATI SIVI GAZ
Minimum enerji

ˇ Maksimum düzensizlik ve minimum enerjinin uzaklaştığı durumda (zıt yönde ise) denge
kurulur, aksi durumda (aynı yönde ise) dengeden söz edilemez.
EDİTÖR
ˇ Dengenin kurulduğu tepkimeler, her iki yönde de tepkime oluşturduğundan çift yönlü ok
() ile gösterilir.
Çift yönlü okla gösterilen bir tepkime tersinir (çift yönlü) olup denge tepkimesidir.
F
Tek yönlü okla (→) gösterilen bir tepkime tersinmez (tek yönlü) olup denge tepkimesi
F
değildir.
Tersinir tepkimeler başlangıçta yalnızca ürünler yönünde ilerler ve ileri tepkime
F
hızı en büyüktür. Tepkime ilerledikçe girenlerin derişimi azalır, ürünlerin derişimleri
artar. Buna bağlı olarak ileri tepkime hızı azalır, geri tepkime hızı ise artar. Bir süre
sonra ileri ve geri yöndeki tepkime hızları eşit hale gelir ve denge kurulur.
F
Denge anında girenlerin ve ürünlerin derişimleri sabittir; ancak bileşenlerin derişim-
leri birbirine eşit veya farklı olabilir.
Hız Derişim Derişim

[Ürün] [Giren]
İleri tepkime
Geri tepkime [Giren] [Ürün]

t Zaman t Zaman t Zaman
denge denge denge