Page 128 - 11_kimya_ogretmenin
P. 128

126                                                      KİMYASAL TEPKİMELERDE DENGE


          H (g) + Cl (g)  2HCl(g)  K  = 4
                                  c
           2
                  2
          t °C sıcaklıkta 500 mL'lik bir kapta 2'şer mol H  ve Cl  ile başlatılan tepkime dengeye ulaştığı
                                                  2
                                                       2
          anda ortamda kaç mol HCl gazı bulunur?
             ÇÖZÜM
                                                          2
                             H (g)  + Cl (g)     2HCl(g)  K  =   [HCl]    →
                                2
                         2
                                                  c
                                                       2
          Başlangıç    :    2   2         -          [H ][Cl ]
                                                           2
                                                  YAYINEVİ
          Değişim      :    -n   -n     +2n            2n   2
          Denge         :  2-n  2-n      2n      4 =   0,5      →
                                                        .
          Denge                                      2-n    2-n
          derişimleri   :   2-n     2-n   2n         0,5  0,5
                         0,5    0,5     0,5      n = 1 bulunur.
          Denge anında 2n = 2.1 = 2 mol HCl gazı bulunur.
          Kısmi Basınçlarla İfade Edilen Denge Sabiti
              ˇ Bütün  bileşenlerin  gaz  fazında  olduğu  homojen  tepkimelerde  denge  sabiti  kısmi  basınç
             kullanılarak hesaplanabilir.
              ˇ Kısmi basınçla ifade edilen denge sabiti "K " ile gösterilir
                                                 p
              ˇ K  bağıntısında sadece gaz fazındaki maddeler yazılır.
                      EDİTÖR
              p
              ˇ aA(g) + bB(g)  cC(g) + dD(g) tepkimesinin kısmi basınçlar cinsinden denge sabiti
                  c
                 p  . P d
                   C
                       D
             K  =  p  . P    şeklindedir.
              p
                      b
                  a
                   A
                       B
             2N O (g)      4NO(g) + 3O (g)   K  =  P 4 P NO  .P 3 O 2
                                    2
               2
                  5
                                               p
                                                     2

                                                      N O
                                                       2  5
             CaCO (k)      CaO(k) + CO (g)    K  = P CO
                 3
                                               p
                                    2
                                                     2
             K  ve K  İlişkisi
              p
                   c
              ˇ Kimyasal tepkimelerde derişimler cinsinden denge sabiti (K  ) ile kısmi basınçlar cinsinden
                                                               c
             denge sabiti (K  ) arasındaki ilişki,
                          p
                       ∆ n
             K  = K  (RT)  şeklindedir.
                  c
              p
                                            -1 -1
             R = İdeal gaz sabiti (0,082 Latmmol K ), T = Mutlak sıcaklık
             ∆n = n ürünler  - n girenler  (Gaz fazındaki maddelerin katsayıları)
                  1
                                                 3
          SO (g) +   O (g)    SO (g)     K  =   [SO ]   1      K  =   P SO 3    1   K  = K  (RT) - 1  2
                                        c
             2
                              3
                     2
                                                        p
                                                                                c
                                                                            p
                  2
                                                                P
                                           [SO ][O ] 2     P SO  . O 2
                                                  2
                                              2
                                                                  2
                                                              2
                                                2
                                            [HI]
                                                               HI
          H (g) + I (g)    2HI(g)      K  =  [H ][I ]          K  =  P P 2  .P        K  = K c
                                                        P
                 2
                                        c
           2
                                                                            p
                                                            H
                                             2
                                           [CO ]  2        P CO 2    I 2
                                              2
          C(k) + O (g)    CO (g)        K  =   [O ]        K  =   P O 2 2  K  = K c
                          2
                                                                            p
                                        c
                                                        P
                2
                                              2
   123   124   125   126   127   128   129   130   131   132   133