Page 7 - 12_fizik_ogretmenin
P. 7

ÜNİTE
                ÇEMBERSEL HAREKET                                         1





                               DÜZGÜN ÇEMBERSEL HAREKET

          Sabit bir kuvvet, büyüklüğü değişmeyen hız vektörüne sürekli ve dik olarak etki ederse,
          cisme r yarıçaplı bir çember üzerinde düzgün dönme hareketi yaptırır. Bu harekete
          düzgün   çembersel hareket   denir.
                                                  YAYINEVİ
          Ay’ın  Dünya  etrafında,  Dünya’nın  ve  gezegenlerin  hem  kendi  etraflarında  hem  de
          Güneş’in çevresinde dolanmaları bir çembersel harekettir.

            Kuvvet ve ivme vektörlerinin yönü çemberin merkezine doğru,            Á v
             yarıçap vektörü merkezden dışarı doğrudur.              Á v
            Çembersel hareket yapan cismin her noktada hızının büyük-            R
             lüğü sabittir.(Hız vektörel olduğundan her noktada aynı de-
             ğildir ama her noktada hızın büyüklüğü eşittir.)
                                                                                       Á v
             R: Yarıçap  v: Hız                                         Á v

                      EDİTÖR
          Periyot (T)
            Düzgün dairesel hareketlinin bir tam tur dönmesi için geçen zamana periyot denir.
             Birimi saniyedir. (s)

          Frekans (f)
                                                                                       -1
            Düzgün dairesel hareketlinin bir saniyedeki tur sayısına  frekans  denir. Birimi s
             ya da Hertz (Hz)'dir.

            Periyot ile frekans arasında   T . f = 1   bağıntısı vardır.

          Çizgisel Hız (v)

            Düzgün dairesel hareket yapan bir cismin daire üzerinde birim zamanda aldığı yola
               çizgisel hız  denir. Birimi  m/s  dir. Daireye daima teğet olup, yarıçap vektörüne diktir.

                               Á v
                 Á v                         x = 2πr         x = v . t
                           r                 t = T           2πr = v . T
                       r     r
                                                             v = 2πr / T
                           r
                                   Á v                       v = 2πr . f
                     Á v

                                                 5
   2   3   4   5   6   7   8   9   10   11   12