Page 107 - 12_kimya_ogretmenin
P. 107

ORGANİK BİLEŞİKLER                                                        105
          c. Eterlerin Elde Edilme Yolları


          Alkollerden Eter Eldesi
          2 mol alkolden kondenzasyon tepkimesi sonucu 1 mol H O çekilirse eter oluşur.
                                                            2
                                    H SO
          CH  - OH + HO - CH - CH     2  4    CH  - O - CH - CH  + H O
                                       o
             3                3     140  C      3           3    2
                        CH                           CH 3
                          3
                                         H SO
                                          2
          CH - CH  - OH + HO - CH - CH 3   140  C 4  CH - CH  - O - CH  - CH  + H O
                                            o
                               2
                                                                 2
                 2
                                                     3
                                                         2
                                                                      3
             3
                                                                          2
          Williamson Eter Sentezi (Alkalatlardan Eter Eldesi)
          Alkil halojenürlerle (R - X) alkolatların (R - ONa) tepkimesi sonucu eter ve tuz oluşur.


          R   X + NaO   R      R  O  R + NaX

                                 Eter             YAYINEVİ
          CH    ONa + CH  3    CH    CH 3    CH 3    CH    CH + NaCI

                                                        3

             3
                            CI                  O
                                               CH 3
                      EDİTÖR
                 …  Öğretmenin Kaleminden      Öğretmenin Kaleminden  Öğretmenin Kaleminden      Öğretmenin Kaleminden
               X… … …
               X X X
           Ɖ Ɖ   Williamson eter sentezi ile özellikle simetrik olmayan eterler elde edilir.Williamson eter sentezi ile özellikle simetrik olmayan eterler elde edilir.
          d. Eterlerin Kullanım Alanları
          Ɖ   Dietil eter (C H  - O - C H ) bileşiği anestetik (bayıltıcı) olarak kullanılır.
                         2 5
                                    2 5
          Ɖ   Dimetil eter (CH  - O - CH ) bileşiği aerosol spreylerde itici gaz olarak kullanılır.
                             3        3
          Ɖ   Eterler, kimyasal olarak aktif olmadıkları için organik maddelerde (vernik, reçine,
             katı ve sıvı yağlar) çözücü olarak kullanılır.
               X… … …
                 …  Öğretmenin Kaleminden      Öğretmenin Kaleminden  Öğretmenin Kaleminden      Öğretmenin Kaleminden
               X X X
           Ɖ Ɖ   Fonksiyonel grup izomerisi; kapalı formülleri aynı, ancak yapı formülleri ve fonk-Fonksiyonel grup izomerisi; kapalı formülleri aynı, ancak yapı formülleri ve fonk-
              siy
              siyonel grupları farklı olan izomeridir. Monoalkoller ile eterler C Honel grupları farklı olan izomeridir. Monoalkoller ile eterler C H  O genel genel
                                                                                O
                                                                           n 2n+22n+2
                                                                           n
              formülüne sahip olup birbirinin fonksiyonel grup izomeridir.
              formülüne sahip olup birbirinin fonksiyonel grup izomeridir.
                            CH  − CH  − OH− CH − OH
                            CH 3 3  2 2      CH  − O − CHCH − O − CH 3 3
                                               3 3
                                             Me
                            Etanol (Etil alkol)Etanol (Etil alkol)  Metoksimetan (Dimetil eter)toksimetan (Dimetil eter)
   102   103   104   105   106   107   108   109   110   111   112