Page 78 - 12_kimya_ogretmenin

76 ORGANİK BİLEŞİKLER
d. Alkanların Elde Edilme Yöntemleri

Würtz Sentezi
Alkil holojenürlerin Na ile tepkimesinden

2RX−+ 2Na → RR− + 2NaX
R −+ 2 X 2NaX → R − R + R − R + R − R + 2NaX
X R −+

1
1
2
1
1
2
2 2
Araürün Yanürün
2CH − CH − Br + 2Na → CH − CH − CH − CH + 2NaBr
3
2
2
3
3
2
+
C CH − Cl CH − CH − Cl 2 Na → CH − CH − CH + CH −− CH + CH −CH
+
3 2 3 3

2
3
3
3
2
5

2
R 1 R 2 R 1 R 2 R 1 R 2
Bu yöntemle CH (metan) elde edilemez. Çünkü en az iki karbonlu alken luşur.
4
Grignard Bileşiklerinden
HX YAYINEVİ 5
RH+MgX
2
R-X+Mg eter R-MgX
EDİTÖR
RH+Mg(OH)X
H-OH
C H − MgCl + HCl → C H + MgCl
2 5 2 6 2
CH − MgCl + H−OH → CH + MgOHCl
4
3
 Örnek: Propanın grignard ile sentezi nasıldır?
+HCI → C H + MgCI 2
3 8
C H − MgCI
3 7
+H-OH → C H + Mg(OH)CI
3 8
Alken ve Alkinlerden
Ni Pt
/
→
CH + H  C H 
n 2 2 n n 2 + 2 
n
Alken  Alkan

→
Ni Pt
CH + 2 H  CCH n 2 + 
/
2 2 n 2
n 2 −
n
Alkin  
CH + H → C H
3 6 2 3 8
C H + 2H → C H
2
2 2
2 6