Page 81 - 12_kimya_ogretmenin

ORGANİK BİLEŞİKLER 79
a. Alkenlerin Adlandırması
Alkanların adlandırmasında geçerli olan kurallar alkenler içinde geçerlidir. Bu kurallara
ek olarak;
1) Alkanlardaki zincirin sonunda bulunan -an eki yerine - en eki getirilip ikili bağın yeri
belirtilir. Ayrıca -ilen eki kullanılarak yaygın adlandırma söylenebilir.
2) İkili bağın öncelik sıralaması dallanmış alkil gruplarından daha öncedir.
3) Düz zincirde 2 tane ikili bağ varsa zincirin sonuna - dien, üç tane ikili bağ varsa -
trien eki getirilir.

Alken lUPAC Adı Yaygın Adı
CH = CH 2 Eten Etilen
2
CH − CH = CH 2 Propen Propilen
3
4 3 2 1
CH - CH - CH = CH
2
3 YAYINEVİ
CH 3
3 - Metil 1 büten
3. karbonda İkili bağ
- CH dallandığı için 1. karbonda
3 4 karbonlu alken olduğu için
EDİTÖR
olduğu için
1 2 3 4 5 pentadien
CH = C - CH - CH = CH 2 2 metil 1 , 4
2
2
CH 3 2. karbonda İkili bağlar 5 karbonlu olup
1. ve 4.
- CH
2 tane ikili bağ
3
dallandığı karbonlarda içerdiği için
için olduğu için
1 2 3 4 1
CH = C - CH - CH CH
2 2 3 = 2
3
CH 2 CH - C - C - CH - CH 3
2
2
CH 3 =
4
3 CH 2
2 -Etil - 1- büten 2-Etil-3-metil-1, 3-bütadien
4) Halkalı yapıdaki alkenlerde (sikloalkenler) bir tane çift bağ varsa yeri belirtilmez.
Birden fazla çift bağ veya çift bağ ile birlikte dallanmış grup varsa ikili bağ C atom-
larına 1 ve 2 numara verilerek halkadaki C atomları numaralandırılır.

CH 1 3
3 3 2 6
5
4 1 CH 4 2 CH 2 1
3 3 5 3
5 1 4
3 2 3- Metil 5 - Metil-1, 1-Siklobütil
Siklopenten 1- Metil siklopenten siklopenten 3-siklohekzadien siklopropen