Page 153 - 9_edebiyat_ogretmenin

MEKTUP / E-POSTA 151
ˇ Emir Kipi: Emir kipinin eki yoktur ve bu fiil çekiminde eylemin yapılması emir, buyruk şek-
linde ifade edilir. Kişi kendi kendine emredemeyeceği için emir kipinin 1.tekil ve 1.çoğul
çekimi yoktur.
Aşağıdaki cümlelerde emir kipinin olumlu, olumsuz, olumlu soru ve olumsuz soru çekimleri
örneklendirilmiştir.
F Bu kitapların hepsini okusun. (Emir kipinin olumlu çekimi)

F Bu kitapların hepsini okusun mu? (Emir kipinin olumlu soru çekimi)
YAYINEVİ
F Bu kitapların hiçbirini okumasın. (Emir kipinin olumsuz çekimi)
F Bu kitapların hiçbirini okumasın mı? (Emir kipinin olumsuz soru çekimi)

FİİL KİPLERİNDE ANLAM (ZAMAN) KAYMASI
ˇ Fiil çekimlerinde bir zaman veya dilek kipinin başka bir zaman veya dilek kipi yerine kulla-
nılmasına anlam kayması denir. Anlam kaymasının görüldüğü fiillerde kullanılan kip eki kendi
anlamının dışına çıkar.

Kastedilen zaman ya
Cümledeki fiil kipi Açıklama
da anlam
EDİTÖR
Atatürk, savaşın yapar Geçmiş zaman Geniş zaman kipi,
seyrini değiştirecek (Geniş zaman) (yaptı, yapmış) geçmiş zaman anla-
bir hamle yapar. mında kullanılmıştır.
Geniş zaman kipi ge-
Babam bu haberi sevinir Gelecek zaman lecek zaman anlamın-
duysa çok sevinir. (Geniş zaman) (sevinecek)
da kullanılmıştır.

Birkaç gün sonra gidiyorum Gelecek zaman Şimdiki zaman kipi
gelecek zaman anla-
Ankara’ya gidiyorum. (Şimdiki zaman) (gideceğim) mında kullanılmıştır.

Doktor Hanım her uğruyor Geniş zaman Şimdiki zaman kipi
hafta sonu buraya (Şimdiki zaman) (uğrar) geniş zaman anlamında
uğruyor. kullanılmıştır.
Rahatsızlığınızın olacak Olasılık Gelecek zaman kipi
nedeni uykusuzluk (olmalı) gereklilik anlamında
olacak. (Gelecek zaman) kullanılmıştır.
bakmıştınız Duyulan geçmiş zaman
Buyurun, kime bak- Şimdiki zaman kipi şimdiki zaman ye-
mıştınız? (Duyulan geçmiş (bakıyorsunuz)
zaman) rine kullanılmıştır.