Page 16 - 10-sinif-odn-cografya-22

¦ §
46
46 DOĞAL SİSTEMLER

Artezyen: İki geçirimsiz tabaka arasında bulunan suların insanlar tarafından sondaj yapılarak yer-
yüzüne çıkarılmasıyla oluşur. Türkiye’de ilk artezyen kuyuları Trakya’da şeker fabrikasının su ihtiyacını
karşılamak için açılmıştır.

Karstik Kaynak: Kolay çözünen kayaçların yaygın olduğu yerlerde kaya boşluklarında suların birikip
tekrar yeryüzüne çıkmasıyla oluşur. Akdeniz Bölgesi’nde yaygındır.

Yamaç Kaynağı: Dağ veya vadi yamaçlarında yer altı sularının dışarı çıkmasıyla oluşurlar.

Fay Kaynak: Fay kaynaklarından suların çıkmasıyla oluşur. Yerin derinliklerinden geldiği için suları sıcak,
minarel bakımından zengindir. En fazla Ege Bölgesi’nde görülmekle birlikte fay hatların geçtiği her yerde
görülebilir. Kaplıcalar turizm açısından önemlidir. Fay kaynaklarının bazılarından elektrik enerjisi üreti-
minde yararlanılmaktadır. Ülkemizdeki ilk jeotermal santral Denizli Sarayköy’dür.

TÜRKİYE'NİN DENİZLERİ VE BOĞAZLARI

* Türkiye; Akdeniz, Karadeniz, Ege ve Marmara denizleriyle toplam 8333 km kıyı uzunluğuna
sahiptir.
Marmara Denizi

* Türkiye’deki en küçük iç denizdir.
* Bir iç deniz olan Marmara, Asya ve Avrupa kısımlarını birbirinden ayırır.

* Kıta sahanlığı geniştir. İstanbul Boğazı ile Karadeniz’e, Çanakkale Boğazı ile Ege Denizi’ne bağ-
lanır. Balıkçılık ve limandan dolayı önemli bir yere sahiptir.
Ege Denizi

* Türkiye ile Yunanistan arasında yer alır.

* Türkiye’nin kıyı şeridinin en uzun olduğu denizdir.
* Girintisi ve çıkıntısı fazladır. Çok sayıda koy, körfez ve yarımada vardır.

* Balıkçılık, liman etkinlikleri ve deniz turizmi bakımından önemli bir yere sahiptir.
İstanbul Boğazı

* Dünya’nın en dar su yollarındandır. Marmara’yı Karadeniz’e bağlar. Stratejik bakımdan önemli
bir boğazdır, Türkiye’nin jeopolitik önemini arttırmaktadır.
* İstanbul Limanı Türkiye’nin ithalat ve ihracatında önemli bir yere sahiptir.

Çanakkale Boğazı

* Marmara’yı Ege Denizi’ne bağlar. Balıkçılık bakımından önemlidir. Çanakkale Boğazı işlek su yol-
larındadır.

EDİTÖR YAYINEVİ