Page 29 - 10-sinif-tarih-ozetli-lezzetli-soru-bankasi-22

[DENİZLERDE HÂKİMİYET MÜCADELESİ] 137

TEST 6 3 Osmanlı Devleti’nde padişaha dostluk ve
sadakat vaadiyle müracaat eden yabancı
DENİZLERDE HÂKİMİYET MÜCADELESİ bir devlete ahitname yoluyla kapitülasyon
denilen imtiyazlar verilirdi. Tek taraflı bir
1 Aşağıdakilerden hangisi Osmanlı imtiyaz olarak bağışlanan ahitnamelerden
Devleti’nin XV ve XVI. yüzyıllardaki stra- karşılıklı menfaatler beklenir, bunların ger-
tejik rakipleri olan Venedik, Ceneviz, İs- çekleşmemesi halinde padişah ahitnameyi
panya, Portekiz, Avusturya, Safeviler ve yürürlükten kaldırabilirdi.
Memlüklere karşı uyguladığı politikalar
arasında yer almaz? Buna göre;
I. Kapitülasyonlar karşılıklı çıkarlar doğ-
A) Sahip oldukları geniş topraklardaki yerel
hanedanların varlığına son vererek ken- rultusunda yapılmıştır.
disine bağlı eyalet konumuna getirme II. Osmanlı, siyasi üstünlüğünü kabul eden
devletlere ticari ayrıcalıklar vermiştir.
B) Ticari imtiyazlar vererek dünya ticaretini
kontrol altına alma III. Kapitülasyonların verilmesiyle her za-
man Osmanlı kârlı çıkmıştır.
C) Ordunun askeri ihtiyacını Hristiyan ço-
cuklardan devşirme yaparak karşılama yargılarından hangileri söylenebilir?
D) Halifelik makamına sahip olma A) Yalnız I B) I ve II C) I ve III
E) Karadeniz, Ege ve Akdeniz’e hakim D) II ve III E) I, II ve III
olma

2 İstanbul’un ve Mısır’ın alınmasından son-
ra bu iki stratejik bölge arasında iletişimi 4 XV ve XVII. yüzyılları arasında Osmanlılar
sağlayan deniz yolunun korunması zorunlu Avrupalıların gözünde o dönemin en güçlü
hale geldi. Bu güvenliğin sağlanması için imparatorluğuydu.
Osmanlı donanması bazı fetihler gerçekleş- Aşağıdakilerden hangisi Osmanlı ile il-
tirdi.
gili bu kanaatin oluşmasında etkili olan
Osmanlı Devleti bu doğrultuda; durumlardan biri değildir?

I. Rodos, A) Sahip olduğu jeopolitik konum
II. Kıbrıs, B) Dirlik topraklarının hizmet karşılığında
devlet görevlilerine dağıtılması
III. Kırım
adalarından hangilerinin fethedilmesini C) Sahip olduğu uçsuz bucaksız arazi
zorunlu görmüştür? D) Zengin ekonomik kaynaklara sahip ol-
ması
A) Yalnız I B) Yalnız II C) I ve II E) Güçlü bir askeri teşkilat meydana getir-
D) II ve III E) I, II ve III mesi

hettiği adalara Anadolu’dan Türk nüfusu iskân ettirdi. nanmasını güçlendirdi. Barbaros komutasındaki Osmanlı
y Osmanlı’ya bağlı Türk denizciler Akdeniz adaları başta olmak donanmasının Ege Denizi’nde Venediklilere ait adaları ele
üzere Cezayir, Tunus ve Trablus’ta üsler kurarak Akdeniz’de- geçirip, İtalya ve İspanya sahillerine baskınlar düzenlemesi
ki Türk hâkimiyetini pekiştirdi. Avrupa’da büyük endişe uyandırdı.
y Bu sayede Akdeniz’de güvenlik hizmetleri arttı ve korsanlık y Şarlken Venedik, İspanyol, Ceneviz, Malta ve Portekiz gemi-
faaliyetleri azaldı. lerinden oluşan büyük bir Haçlı donanmasını Andre Dorya
Preveze Deniz Savaşı (1538) (Andrea Doria) komutasında Akdeniz’e gönderdi.
y Barbaros, kaptanıderya olduktan sonra Akdeniz’de faaliyet y 28 Eylül 1538’de yapılan savaşı Osmanlı donanması kazan-
gösteren bütün deniz akıncılarını kendisine bağlayarak do- dı.

EDİTÖR YAYINEVİ