Page 28 - 7-lgs-mat
P. 28
8. SINIF KONULARINA GİRİŞ 4. ÜNİTE: DOĞRUSAL İLİŞKİ İÇEREN GERÇEK HAYAT DURUMLARI
y Bu konuyu ilk kez burada yani 8. sınıfta göreceksin. Daha önce öğrenmiş olduğun konu-
ları kavradıysan bu konuyu da çok rahat bir şekilde kavrayabilirsin.
y Değişkenlerden biri sabit miktarda artarken diğer değişkenin de aynı miktarda değişim
gösterdiği ilişkilere doğrusal ilişkiler denir.
y a ≠ 0 ve b ≠ 0 olmak üzere a, b, c reel sayıları kullanılarak oluşturulan ax + by + c = 0
denklemine doğrusal denklem denir. x ve y değişkenleri arasında doğrusal ilişki bulu-
nan bu denklemde x değişkenine bağımsız değişken, y değişkenine bağımlı değişken adı
verilir.
y Doğrusal ilişkilerde;
» Diğer değişkenden bağımsız olarak artırılıp azaltılabilen değişkene bağımsız değiş-
ken, bağımsız değişkene bağlı olarak artan veya azalan değişkene bağımlı değiş-
ken denir.
Örnek:
Bir aracın aldığı yol ile Aracın aldığı yol bağımsız değişken
deposunda kalan yakıt
miktarı doğrusal ilişkilidir. Depoda kalan yakıt miktarı bağımlı değişken
Bir fabrikadaki makina
Fabrikadaki makina sayısı bağımsız değişken
4. ÜNİTE KONU ÖZETİ sayısıyla üretim miktarı Fabrikadaki üretim miktarı bağımlı değişkendir.
doğrusal ilişkilidir.
Bir çemberin çap uzun-
Çemberin çap uzunluğu bağımsız değişken
luğu ile çevresi doğrusal
ilişkilidir. Çemberin çevresi bağımlı değişkendir.
Bisiklet tekerinin attığı tur
sayısı ile başlangıç nokta- Tekerleğin attığı tur sayısı bağımsız değişken
sına uzaklığı doğrusal iliş-
kilidir. Başlangıç noktasından uzaklığı bağımlı değişkendir.
Örnek: Mustafa 1 saatte 40 sayfa kitap okumaktadır. Buna göre Mustafa’nın okuduğu say-
fa sayısı ile geçen zaman arasındaki ilişkiyi veren grafik denklemini yazıp çizelim.
Çözüm: x = Geçen zaman (bağımsız değişken), y = Okunan sayfa (bağımlı değişken)
y Okunan sayfa sayısı
Tabloyu oluşturalım.
160 y = 40x doğrusu
x 0 1 2 3 4 ... 120
y 0 40 80 120 160 ... 80 orijinden geçer.
.
.
.
.
.
İlişki 40 0 40 1 40 2 40 3 40 4 ... 40
Tablodan x ve y arasındaki ilişkinin
y = 40 . x olduğu görülür. 0 1 2 3 4 x Geçen
zaman(sa)
17
1788
EDİTÖR YAYINEVİ