Page 12 - UZMAN VE BAŞÖĞRETMEN MODÜL 4 EĞİTİM ARAŞTIRMALARI VE AR-GE ÇALIŞMALARI
P. 12
EĞİTİM ARAŞTIRMALARI VE AR-GE ÇALIŞMALARI
FİKRİ VE SINAİ HAKLAR
Fikri hak, fikir ürünlerini koruyan haklara verilen genel addır. Bu ürünler insan zekâsı
ile ortaya çıkan; edebiyat ve sanat eserleri, bilgisayar programları, tasarımlar vb. ürün-
leri kapsar. Telif hakkı koruması altında olan eser, eser sahibinin karakteristiklerini ve
özelliklerini taşıyacaktır.
F
Fikri Mülkiyet Haklarıikri Mülkiyet Hakları
Sınai Haklarınai Haklar
Diğer Haklariğer Haklar
F Fikri Haklarikri Haklar S D
İlim ve Edebiyat Eserleri Marka Ticaret Unvanları
Musiki Eserleri Patent / Faydalı Model Bitki Islahatçı Hakları
Güzel Sanatlar Eserleri Tasarım Tescilsiz Haklar
Sinema Eserleri Endüstriyel Tasarım Ticari Sırlar
Harita ve Krokiler Coğrafi İşaret İnternet Alan Adları
Teknik Çizimler Know - How
Veri Tabanları Entegre Devre
Topografyaları
Sınai hakla; sanayide ve tarımdaki buluşların, yeniliklerin, ilk uygulayıcıları adına; ürün
veya hizmetin üretilen ve satılan malların üzerlerindeki üreticisinin veya satıcısının
ayırt edilmesini sağlayan işaretlerin sahipleri adına kayıt edilmesini sağlayan haklar
sinai haklar olarak ifade edilir.
YARATICI ORTAKLIK
Creative Commons veya yaratıcı ortaklık, Amerika Birleşik Devletleri’nde dijital eser-
lere ilişkin telif hakkı yasasının çok uzun soluklu olmasına karşın açılan davanın kaybe-
dilmesi sonucunda bu uzun sürelere tepki olarak kurulan kâr amacı gütmeyen örgütün
kurulmasıyla lisanslamada kendine yer edinmiştir. Creative Commons (CC) lisansları;
“Tüm hakları saklıdır.” anlayışından, “Bazı hakları saklıdır.” anlayışına bir kayıştır. Telif
hakkı eserin doğması ile beraber ortaya çıkan bir haktır, Creative Commons bu hakka
itiraz etmez ancak kullanılması, değiştirilmesi, karıştırılması veya ticari olarak kullanıl-
masının hakkındaki kararı, eserin yaratıcısına bırakır. Eserlerin internet ortamındaki
kullanım koşullarının eser sahibi tarafından belirlenmesini sağlayan açık lisanslar toplu-
luğudur (Creative Commons Türkiye, 2022).
23