Page 11 - Betonarme Bina Anatomisi

7 BİNA YAPISAL KONTROLÜ

VE DEĞERLENDİRME

Binanın yapısal kontrolü, bir binanın güvenli, sağlam ve fonksiyonel olmasını
sağlamak amacıyla yapılan tüm inceleme, değerlendirme, izleme ve test etme
süreçlerinin toplamıdır. Bu kontrol binanın tasarım, inşaat, bakım ve kullanım
aşamalarında, yapının taşıyıcı sistemlerinin, malzemelerinin ve tüm yapısal
bileşenlerinin güvenliğini sağlamak için düzenli olarak yapılır. Yapısal kontrol,
binanın herhangi bir aşamasında meydana gelebilecek olası problemleri tespit
etmek ve önlemek amacıyla gerçekleştirilir.
Bir binanın depreme ve yapısal hasarlara karşı sağlam olup olmadığını
belirlemek için çeşitli yöntemlerle kontroller ve değerlendirmeler yapılmaktadır. Bu
kontrol ve değerlendirmeler, binanın güvenliğini sağlamak ve olası riskleri tespit
etmek için kritik öneme sahiptir. Aşağıda, bina anatomisi kapsamında bir binanın
depreme ve yapısal hasarlara karşı sağlam olup olmadığının nasıl anlaşılabileceğine
dair temel göstergeler ve kontroller sıralanmıştır.
Bunlar, özetle;
• Yapıdaki esneklik ve süneklik
• Yapısal kontroller ve denetimler
• Deprem yönetmeliğine uygunluk
• Çelik ve beton kalitesinin kontrolü
• Yapısal değişiklikler ve güçlendirme
• Zemin durumu ve yapısal uyumsuzluklar
• Görsel inceleme, çatlaklar ve
• Yapısal testlerdir.

1. Yapısal Kontroller ve Denetimler
1.1. Taşıyıcı Sistemin Kontrolü
Binanın düşey ve yatay taşıyıcı sisteminin depreme karşı davranışı en
önemli unsurdur. Taşıyıcı sistemin herhangi bir zayıflık göstermemesi, binanın
deprem güvenliği için kritik öneme sahiptir. Taşıyıcı elemanlarda kullanılacak en
düşük beton sınıfı C30/37 olmalıdır. Yapıdaki kolonlar, kirişler ve döşemeler düzgün
bir şekilde yerleştirilmiş olmalı ve birleşim yerlerinde herhangi bir zayıflık
olmamalıdır. Bina taşıyıcı sistemi, binanın güvenliğini, dayanıklılığını ve kullanım
ömrünü sağlamak için çok önemli bir bileşendir.
Bina taşıyıcı sisteminin sahip olması gereken başlıca teknik özellikler
şunlardır:
• Yük Taşıma Kapasitesi: Taşıyıcı elemanın yük taşıma kapasitesi, o
elemanın üzerinde güvenli bir şekilde taşıyabileceği maksimum yük
miktarını ifade eder. Bu kapasite, elemanın boyutlarına, malzeme
özelliklerine, tasarımına ve inşa edilme şekline bağlı olarak belirlenir.