Page 18 - 2024 TRT GYS TÜM ADAYLAR KONU ANLATIMLI
P. 18

RADYO VE TELEVİZYON                                      12.
                             YAYINCILIĞI                                 ÜNİTE

           DATA YAYINLARI



           RADYO YAYINCILIĞININ TEMELLERİ          alınarak yeniden sese dönüştürülmesi sürecine
                                                   ise “alıcı süreci” denilir.
           Radyonun Tanımı                         Radyo Alıcılarının Çalışma Şekli

           Radyo Nedir?                            Radyo alıcısındaki anten radyo dalgalarını top-
                                                   lar. Alıcı cihazda bulunan frekans seçici veya
           Elektromanyetik dalgaların özelliklerinden ya-  rezonans devresi istenen frekanstaki dalgayı
           rarlanılarak seslerin iletilmesi sistemine radyo   seçer. Bu dalga güçlendirilerek ses sinyalini ta-
           denir. Radyo yayınları; elektromanyetik özellik   şıyıcı dalgadan ayıracak demodülatöre ulaşır.
           taşıyan,  dalga  biçiminde  yayılan,  belli  dalga   Ayrılmış ses sinyali yeniden güçlendirilerek ho-
           boylarının (frekansların) oluşturduğu ve ışınım   parlöre verilir.
           tayfının en alt bölümlerinde yer alan “radyo dal-
           galarını” kullanır. Işınım tayfı, bir cismin farklı   Radyo yayınının alınması kullanıcının
           dalga boylarında yaydığı ışınım enerjisidir. Bu-  alıcıları tarafından gerçekleşir. Radyo
           radan, renklerin dalga boylarının ve değişik in-  alıcılarında;
           disli ortamlardaki davranışlarının farklı oldukları
           tespit edilmiştir. Ayrıca, buna “ışığın spektrumu”   •  Verici antenin yaydığı enerjinin bir bölümünü
           da denir.                                 toplayan alma anteni;
                                                   •  Anten yardımıyla toplanan modüle sinyali
           Bir radyo yayınında;                      yükseltmek ve özelliklerini uyarlayıp en üs-
           •  Radyo programları stüdyoda veya stüdyo dışı  tün işleyiş koşullarını elde etmek amacıyla
             ortamlarda hazırlanır.                  dönüştürmeye yarayan katlar;
           •  Mikrofon yardımıyla sesler elektrik akımına  •  Yüksek frekans dalgasını yok eden ve çıkı-
             dönüştürülür.                           şında mikrofonun verdiği alçak frekans akı-
                                                     mının bütünüyle elde edilmesini sağlayan
           •  Yayın, modülasyon dağıtım merkezi adı ve-  modülasyon giderici ya da çözücü sistem;
             rilen ve hem bütün yapım merkezlerine hem
             de bütün vericilere bağlı olan bir merkezden   •  Alçak frekans yükseltici sistem;
             kablolarla veya radyo dalgalarıyla alıcılara   •  Elektrik modülasyonunu ses dalgalarına dö-
             ulaştırılır.                            nüştüren bir aygıt (hoparlör). Radyoelektrik
           •  Radyo alıcı cihazları radyo sinyallerini çö-  dalga ya da yüksek frekans dalgası, yarar-
             zerek kulağımızın işitebileceği ses dalgaları   lı dalganın ya da alçak frekans dalgasının
             haline getirir.                         mekânda taşınmasına yarar ve yalnızca aracı
                                                     rolü oynar.
           Radyonun Çalışma Prensibi
                                                   Radyo Vericilerinin Çalışma Şekli
           Radyo yayını bir kodlama (modülasyon) ve kod
           açma (demodülasyon) sürecidir. Bunun için bir   Radyonun temel çalışma prensibi ses dalgala-
           tarafta kodlayıcı, diğer tarafta ise kod açıcı bulu-  rının iletilmesi prensibine dayanır. Bunun için
           nur. Ses sinyallerinin antenden havaya yayılma-  de radyo dalgaları farklı bir işlemden geçirilir.
           sına kadar geçen evre “verici süreci”, havadan   Stüdyodan gelen ses sinyalleri vericiye ulaştı-
                                                   ğında burada güçlendirilir. Buna amplifikasyon
                                                   (yükseltme) denir. Osilatör (frekans üreteci) ses
                                                381
   13   14   15   16   17   18   19   20   21   22   23