Page 59 - 2024 KPSS TEK KİTAP KONU ANLATIMLI - DATA YAYINLARI
P. 59

İDARE HUKUKU                                                      BÖLÜM 6





                                                    İDARE HUKUKU

         İdaren�n örgütlenmes�n� ve �dare �le b�reyler arasındak� �l�şk�ler� düzenleyen kamu hukuku dalına �dare hukuku den�r. İdare hukuku-
         nun kaynakları �k�ye ayrılır:
         Asl� Kaynaklar: Anayasa, Kanun, M�lletlerarası antlaşmalar, Cumhurbaşkanlığı kararnames�, Yönetmel�k, Genelge, yönerge vb.,
         İçt�hadı b�rleşt�rme kararları
         Yardımcı Kaynaklar: Yargı �çt�hatları, İdar� teamül ve tatb�katlar, Öğret�ler (doktr�n, b�l�msel görüş)
               DATA YAYINLARI
          İDARE HUKUKUNUN ÖZELLİKLERİ                          İDARENİN GÖREV VE YETKİLERİ
          •  İdare hukukunun konusu devlet �dares�d�r.         •  M�ll� güvenl�ğ�n sağlanmasından sorumludur.
          •  İdare hukukunun amacı kamu yararının sağlanmasıdır.   •  Kamu yararı amacıyla kamu h�zmetler�n�n yürütülmes�n� sağlar.
          •  İşlemler� tek tarafl ıdır.                         •  Kolluk kuvvetler�n�n faal�yetler�n�n yürütülmes�n� sağlar.
          •  İdare hukuku kanunlaştırılmamıştır. (Tedv�n ed�lmem�şt�r.)  •  Kamu yararı görülen hallerde özend�rme, destekleme ve teş-
          •  İdare hukuku �çt�hatlara dayanan b�r hukuk dalıdır.  v�k faal�yetler� yapar.
          •  İdare hukukundan doğan uyuşmazlıklar �dar� yargı merc�le-  •  Planlama faal�yetler� yapar.
            r�nde çözümlen�r.                                  •  İç düzen faal�yetler� yapar. Kamuya yönel�k olmayan tek faa-
          •  İdare hukuku genç ve yen� gel�şen b�r hukuk dalıdır.  l�yett�r.

          İDARE HUKUKUNA ÖZGÜ İLKELER

          İDARENİN KANUNİLİĞİ İLKESİ                           KAMU TÜZEL KİŞİLİĞİ İLKESİ
          Anayasaya göre �daren�n kuruluş ve görevler� kanunla düzen-  •  Kanunla ya da Cumhurbaşkanlığı kararnames�ne dayanarak
          len�r.  İdaren�n  faal�yette  bulunab�lmes�  �ç�n  mutlaka  kanundan   kurulurlar.
          aldığı b�r yetk� olmalı ve �şlemler kanuna aykırı olmamalıdır.   •  Malları, gel�rler� ve personel� ayrı b�r statüye tab� tutulan kuru-
                                                                  luşlardır.
          İdarenin Kanuniliği İlkesinin İstisnaları            •  Yönetmel�k çıkarab�l�rler.
          •  Bakanlıkların kuruluş ve örgütlen�ş�              •  Kamulaştırma yapab�l�rler.
          •  M�ll� Güvenl�k Kurulu Genel Sekreterl�ğ�n�n teşk�lat ve görevler�  •  Kamu tüzel k�ş�l�kler�n�n kend� bütçeler� vardır ve mal� açıdan
          •  Devlet Denetleme Kurulunun �şley�ş�                  özerkt�r.
          •  Üst  kademe  kamu  yönet�c�ler�n�n  atanmalarına  �l�şk�n  usul   Kamu  Tüzel  K�ş�l�kler�  Anayasa  İle  Bel�rt�len  Kuruluşlar:
            ve esaslar kanunla değ�l Cumhurbaşkanlığı kararnames�yle   Devlet, İl özel �dareler�, Beled�yeler, Köyler, Ün�vers�teler, Radyo
            düzenlen�r.                                        ve Telev�zyon Kurumu (TRT), Atatürk Kültür, D�l ve Tar�h Yüksek
                                                               Kurumu, Kamu Kurumu N�tel�ğ�ndek� Meslek Kuruluşları (Odalar
          YETKİ GENİŞLİĞİ İLKESİ                               ve Barolar)
          Taşra teşk�latının başındak� am�rler�n (val�) merkeze danışma-  Kamu  Tüzel  K�ş�l�kler�  Kanun  İle  Bel�rt�len  Kuruluşlar:
          dan, merkez adına kend� başlarına karar alma yetk�s�n�n ver�l-  YÖK, RTÜK, Kamu Denetç�l�ğ� Kurumu, SGK, TSE, TÜBİTAK,
          mes�ne yetk� gen�şl�ğ� den�r.                        Savunma Sanay� Başkanlığı, Rekabet Kurumu

          Yetki Genişliği İlkesinin Özellikleri                Kamu Tüzel K�ş�l�ğ� Olmayan Kuruluşlara Örnekler: Emn�-
                                                               yet Genel Müdürü, Genelkurmay Başkanlığı, Jandarma Genel
          •  Bu yetk� yalnızca val� tarafından kullanılmaktadır.   Komutanlığı, Val�l�kler, M�ll� İst�hbarat Başkanlığı, Mahkemeler,
          •  Kullanılan yetk� merkeze a�tt�r.                  Fakülteler, Kaymakamlıklar
          •  Val� bu yetk�y� kend� adına değ�l merkez adına yürütür.
          •  Val�, merkeze danışmadan karar alab�lse de merkez�n h�ye-   N
                                                                     NOTOT
                                                                   
            rarş�s�ne tab�d�r.                                  •  D�yanet  İşler�  Başkanlığı,  anayasal  b�r  kuruluş  olmasına
          •  Yetk�n�n kullanılmasından kaynaklı tüm gel�r ve g�derler mer-  rağmen kamu tüzel k�ş�l�ğ� yoktur. Kamu tüzel k�ş�l�ğ� olma-
            keze a�tt�r.                                           yan kuruluşlar yönetmel�k çıkaramaz.

                                                                                                              717
   54   55   56   57   58   59   60   61   62   63   64