Page 54 - 2024 KPSS TEK KİTAP KONU ANLATIMLI - DATA YAYINLARI

ANAYASAL KAVRAMLAR VE TÜRK
BÖLÜM 2
ANAYASA TARİHİ

DEVLET KAVRAMI

Sınırları bell� b�r toprak parçası üzer�nde yaşayan ve üstün b�r otor�teye bağlı �nsan topluluklarının oluşturduğu s�yasal ve hukuksal
bütünlüğe devlet den�r. Devlet� oluşturan unsurlar üçe ayrılır: Halk, ülke, �kt�dar.

DEVLET BİÇİMLERİ
Egemenliğin Kaynağına Göre Devletler Hukuki Yapılarına Göre Devletler
Monarşi Tek Yapılı Devlet
olarak h�zmet vermekt�r. DATA YAYINLARI
Devlet başkanlığının soya bağlı olarak değ�şt�ğ�, bütün gücün Bölgel� Devlet: Ülken�n bölünmez bütünlüğünü korumanın
tek b�r hükümdarda toplandığı yönet�m şekl� ve devlet b�ç�m�d�r. yanında m�lletler�n özerkl�ğ�n� tanıyan devlett�r. Örneğ�n;
Mutlak Monarş�: Tüm �kt�dar tek k�ş�n�n el�nded�r. Bu k�ş� devlet� İspanya, İtalya, B�rleş�k Krallık.
tek başına yönet�r. Örneğ�n; Vat�kan. Ün�ter Devlet: Devlet�n ülke, m�llet ve egemenl�k unsurları �le
Meşrut� Monarş�: Hükümdar yetk�ler�n�n yazılı b�r anayasa �le yasama, yürütme ve yargı organları bakımından tekl�k özell�ğ�
sınırlandırıldığı yönet�m şekl�d�r. Meşrut� monarş�lerde hüküm- gösterd�ğ� devlet b�ç�m�d�r. Örneğ�n; Türk�ye, Fransa, Norveç.
darın yanında, devlet �kt�darını onunla paylaşan b�r parlamento
vardır. Örneğ�n; İsveç
Cumhuriyet Birleşik (Karma) Devlet
Egemenl�ğ�n tek b�r k�ş�ye değ�l toplumun tümüne a�t olduğu, B�rden çok devlet�n b�r araya gelmes�yle oluşmuş devlet b�ç�-
egemenl�ğ�n halktan kaynaklandığı ve devlet başkanının göreve m�d�r.
seç�mle geld�ğ� devlet b�ç�m�d�r. Örneğ�n; Türk�ye, Sudan, Arjant�n. Federasyon: İç �şler�nde serbest, dış �şler�nde b�rb�r�ne bağlı,
Oligarşi ortak çıkarları gerçekleşt�rmek amacıyla ortak anayasa çerçe-
Egemenl�ğ�n b�r grup ya da zümre tarafından kullanıldığı devlet ves�nde b�rleşm�ş devlet b�ç�m�d�r. Örneğ�n; ABD, Almanya,
b�ç�m�d�r. Örneğ�n; Sur�ye, Küba, Cezay�r. Kanada, Avusturya, Rusya, Avustralya.
Konfederasyon: İk� veya daha çok devlet�n uluslararası
Teokratik Devlet hukuk� k�ş�l�kler�n� korumak, özell�kle ortak b�r savunma sağla-
Egemenl�ğ�n kaynağını d�ne dayandıran devlet b�ç�m�d�r. Örne- mak amacıyla b�r araya geld�kler� devlet b�ç�m�d�r. Bu devletler
ğ�n; İran, Suud� Arab�stan, Vat�kan. �ç ve dış �l�şk�ler�nde özerkt�rler.
HÜKÛMET KAVRAMI

Devlet adına otor�tey� yürüten organa hükûmet den�r. Hükûmet�n görev� devlet b�ç�m�ne, halkın duygu, düşünce ve çıkarlarına uygun

HÜKÛMET SİSTEMLERİ

KUVVETLER BİRLİĞİ Meclis Hükûmeti Sistemi

• Yasama ve yürütme yetk�ler�n�n tek b�r otor�teye a�t olmasıdır. • Yasama, yürütme ve yargı yetk�s� mecl�ste toplanmıştır.
• Yasama organı hem kanun yapar hem de kanunu uygular.

Mutlak Monarşi Yürütme ayrı b�r yetk� olarak sayılmamıştır.
• Yasama, yürütme ve yargı yetk�s� tek b�r k�ş�de toplanmıştır. • Yargı yetk�s� uzmanlık gerekt�rd�ğ�nden mahkemelere bırakıl-
mıştır.
Hükümdarın yetk�ler� sınırsızdır. Örneğ�n; Suud� Arab�stan • B�r devlet başkanlığı makamı yoktur. Başkanlık makamını
mecl�s başkanı yürütür.
Diktatörlük • Bakanlar mecl�s üyeler� tarafından tek tek seç�l�rler.
• Yasama, yürütme ve yargı yetk�s� tek b�r k�ş�de toplanmıştır. • Bakanların ortak b�r sorumluluğu olmadığı g�b� b�r başkanı
Ant�-demokrat�k b�r yönet�m tarzıdır. Çünkü yönet�mdek� k�ş�- da yoktur.
ler�n oylarıyla seç�lmez. Örneğ�n; Naz� Almanya’sı. • Mecl�s�n sürekl�l�ğ� esastır. Mecl�s�n üstünlüğü �lkes�ne dayanır.

678