Page 56 - 2024 KPSS TEK KİTAP KONU ANLATIMLI - DATA YAYINLARI
P. 56

BÖLÜM 4                                              YASAMA





       YASAMAYA AİT İLKELER                                  GENEL SEÇİMLER

       Yasama  Yetk�s�n�n  Genell�ğ�:  TBMM’n�n  �sted�ğ�  her  konuyu
       anayasaya  aykırı  olmamak  şartıyla  kanunlarla  ayrıntılı  olarak   Normal Seçimler
       düzenleyeb�lmes�d�r.                                  •  Türk�ye Büyük M�llet Mecl�s� ve Cumhurbaşkanlığı seç�mler�
       Yasama  Yetk�s�n�n  Devred�lmezl�ğ�:  Yasama  yetk�s�n�n  Türk   5 yılda b�r aynı günde yapılır.
       m�llet� adına sadece TBMM’de olmasıdır. Bu yetk�n�n devred�le-  •  Süres� b�ten m�lletvek�l� yen�den seç�leb�l�r.
       mez oluşu kuvvetler ayrılığı �lkes�n�n b�r sonucudur.  •  Cumhurbaşkanlığı seç�m�nde b�r�nc� oylamada gerekl� çoğun-
               DATA YAYINLARI
       Yasama Yetk�s�n�n Asl�l�ğ�: Yasama yetk�s�n� �lk elden mecl�s�n   luğun sağlanamaması hal�nde �k�nc� oylama yapılır.
       kend�s�n�n kullanmasıdır. Mecl�s bu yetk�y� kullanırken herhang�
       b�r kanuna dayanmaz, kaynağını doğrudan anayasadan alır.
       Yasama  Yetk�s�n�n  Sürekl�l�ğ�:  Yasama  yetk�s�n�n  h�çb�r   Seçimlerin Geriye Bırakılması
       şek�lde kes�nt�ye uğramamasıdır.
                                                             •  Savaş sebeb�yle yen� seç�mler�n yapılmasına �mkan görül-
                                                               mezse,  Türk�ye  Büyük  M�llet  Mecl�s�,  seç�mler�n  1  yıl
       TBMM’NİN KURULUŞU                                       ger�ye bırakılmasına karar vereb�l�r.
       •  Türk�ye Büyük M�llet Mecl�s� genel oyla seç�len altı yüz (600)   •  Ger� bırakma sebeb� ortadan kalkmamışsa, erteleme kararın-
         m�lletvek�l�nden oluşur.                              dak� usule göre bu �şlem tekrarlanab�l�r.


       MİLLETVEKİLİ SEÇİLME YETERLİLİĞİ
                                                             Erken Seçim
       MİLLETVEKİLİ SEÇİLME ŞARTLARI                         •  1982 Anayasası’na göre Türk�ye Büyük M�llet Mecl�s� seç�m-
       •  Türk vatandaşı olmak                                 ler�n� yen�leme yetk�s� TBMM ve Cumhurbaşkanı’na a�tt�r.
       •  On sek�z (18) yaşını doldurmuş olmak
       •  En az �lkokul mezunu olmak                               TBMM Kararıyla Seçimlerin Yenilenmesi
       •  Kısıtlı olmamak                                     •  TBMM,  üye  tam  sayısının  beşte  üç  çoğunluğu  (360)  �le
       •  Askerl�kle �l�ş�ğ� olmamak                            seç�mler�n  yen�lenmes�n�  �steyeb�l�r.  Bu  halde  TBMM
       •  Kamu h�zmet�nden yasaklı olmamak                      seç�mler� Cumhurbaşkanlığı seç�m�yle beraber yapılır.
       •  Taks�rl� suçlar dışında toplam b�r yıl veya daha fazla hap�s �le   •  Cumhurbaşkanı’nın  �k�nc�  dönem�nde  Mecl�s  tarafından
         ağır hap�s cezasına hüküm g�ymem�ş olmak               seç�mler�n yen�lenmes�ne karar ver�lmes�yle Cumhurbaş-
       •  Z�mmet, �ht�las, �rt�kap, rüşvet, hırsızlık, dolandırıcılık, sahte-  kanı b�r defa daha aday olab�l�r.
         c�l�k,  �nancı  kötüye  kullanma,  dolanlı  �fl as  g�b�  yüz  kızartıcı   Cumhurbaşkanı Kararıyla Seçimlerin Yenilenmesi
         suçlarla, kaçakçılık, Resmî �hale ve alım satımlara fesat karış-
         tırma, Devlet sırlarını açığa vurma, terör eylemler�ne katılma   •  Anayasaya göre Cumhurbaşkanı da h�çb�r gerekçe gös-
         ve bu g�b� eylemler� tahr�k ve teşv�k suçlarından b�r�yle hüküm   termeden seç�mler�n yen�lenmes�n� �steyeb�l�r.
         g�ymem�ş olmak. Bu suçlardan hüküm g�yenler affa uğramış   •  Cumhurbaşkanı’nın  seç�mler�n  yen�lenmes�ne  karar  ver-
         olsalar b�le m�lletvek�l� seç�lemezler.                mes�  hal�nde  TBMM  genel  seç�m�  �le  Cumhurbaşkanlığı
                                                                seç�m� beraber yapılır.
          
           N                                                    Hakkında Mecl�s tarafından soruşturma açılmasına karar
             NOTOT
        •  Hak�m ve savcılar, yüksek yargı organları mensupları, Dev-  ver�len Cumhurbaşkanı, seç�m kararı alamaz.
          let memurları, Türk S�lahlı Kuvvetler� mensupları, YÖK üye-
          ler�, Yükseköğret�m Kurumlarındak� öğret�m elemanları ve   •  Seç�mler�n  b�rl�kte  yen�lenmes�ne  karar  veren  Mecl�s’�n  ve
          �şç� n�tel�ğ� taşımayan kamu görevl�ler�n�n m�lletvek�l� adayı   Cumhurbaşkanı’nın yetk� ve görevler�, yen� Mecl�s’�n ve Cum-
          olab�lmeler� �ç�n görevler�nden çek�lmeler� gerek�r.  hurbaşkanı’nın  göreve  başlamasına  kadar  devam  eder.  Bu
        •  B�r k�mse aynı zamanda hem m�lletvek�ll�ğ�ne hem de cum-  şek�lde seç�len Cumhurbaşkanı’nın ve Mecl�s’�n görev süre-
          hurbaşkanlığına aday olamaz ve aday göster�lemez.    ler� de 5 yıldır.


       694
   51   52   53   54   55   56   57   58   59   60   61