Page 14 - 2024 KPSS TARİHKONU ANLATIMLI - DATA YAYINLARI
P. 14

ÜNİTE                                 XX. YÜZYILDA OSMANLI

              10                                                   DEVLETİ





                                       TRABLUSGARP SAVAŞI  (1911 - 1912)


                             Nedenleri                                              Sonuçları
            • İtalya’nın sanayisi için ham madde ve pazar arayışı    • Osmanlı Kuzey Afrika’daki son toprak parçasını kay-
            • Osmanlı Devleti’nin karadan ve denizden Trablusgarp’ı   betti�
            savunacak gücünün olmaması                            • Rodos ve Oniki Ada’yı ele geçiren İtalya’ya bırakıldı�
            • Trablusgarp’ın ham madde kaynakları (petrol ve fos-    • Mustafa Kemal’in rütbesi binbaşılığa yükseltilmiştir�
            fat) bakımından zengin olması ve ticaret yolları üze-
                DATA YAYINLARI
            rinde bulunması                                       • Bu savaş Mustafa Kemal’in sömürgecilik ve emperya-
            • Trablusgarp’ın İtalya’ya yakın olması ve İtalya’nın   lizme karşı ilk mücadelesidir�
            burayı işgal konusunda Avrupalı devletlerin desteğini     • Trablusgarp Osmanlı’yı sadece dini yönden bağlı kaldı�
            sağlaması                                             • Dünya tarihinde ilk kez bu savaşta uçak teknolojisin-
            • İtalya’nın 1896’da aldığı Habeşistan mağlubiyetini   den faydalanılmıştır�
            unutturmak istemesi
                                                                   N
        Gelişmeler                                                 NOTOT
           ● Trablusgarp’ta  askeri  gücü  yetersiz  olan  Osmanlı  Devleti     • (Racconigi Antlaşması: İtalya ve Rusya 1909 yılında
           donanması  zayıf  olduğu  için  Trablusgarp’a  deniz  yoluyla   imzaladıkları Rusların İtalya’nın Trablusgarp’taki
           yardım edemedi.Mısır’ı işgali altında bulunduran İngiltere’nin   menfaatlerini, İtalyanların ise Rusya’nın Boğazlardaki
           Osmanlı ordusunun bölgeden geçişine izin vermemesi nede-  menfaatlerini tanıdığı, karşılıklı güven ve destek sözleri
           niyle kara yoluyla bölgeye yardım yollayamadı.         verdikleri antlaşma)
           ● Bunun üzerine bölgeye Mustafa Kemal, Enver Bey, Fethi Bey     • Mustafa Kemal ile birlikte Trablusgarp’a giden gönüllü
           gibi gönüllü subaylar gönderdi.                        subaylar: Enver Bey, Fethi Bey (Okyar), Neşet Paşa,
           ● Mustafa Kemal, Şerif takma adıyla Tanin gazetesi yazarı ola-  Fuat Bey (Bulca), Rauf Bey (Orbay), Ali Bey (Çetinkaya),
           rak  Trablusgarp’a  geçmiştir.  Enver  Paşa  da  Tüccar  Hamdi   Nuri Bey (Conker)
           takma adını kullanmıştır.                              • Bu vatansever subaylar, Trablusgarp’ta Milli Müdafaa
           ● Bu subaylar bölgede başlattıkları yerel direniş sayesinde İtal-  Komitesi’ni kurarak yerli halkı örgütlemişlerdir�
           yanları kıyı şeridinden içeri sokmadılar. Bunun üzerine İtal-    • Mustafa Kemal Topruk ve Derne de, Enver Paşa Binga-
           yanlar Osmanlı Devleti’ni barışa zorlamak için;        zi’de ve Neşet Paşa ise Trablus Cephesi’nde komutanlık
           ►  Beyrut Limanı’ndaki Osmanlı filosuna saldırdı.      yaptı�
           ►  Ege’ye donanma göndererek Çanakkale Boğazı’nı abluka
            altına aldı ve Oniki Ada’yı işgal etti.
           ● Balkan  Savaşı’nın  da  başlaması  üzerine  Osmanlı  Devleti   I. BALKAN SAVAŞI (1913)
           barış  istemek  zorunda  kaldı.  15  Ekim  1912’de  İsviçre’nin
           Ouchi (Uşi) Kasabası’nda antlaşma imzalandı.                             Nedenleri
           ● Uşi Antlaşması’na göre;                               ● Fransız İhtilali sonucu dünyaya yayılan Milliyetçilik
           ►  Trablusgarp ve Bingazi İtalya’ya bırakılacak.       akımı
           ►  Rodos ve Oniki Ada Balkan Savaşlarının sonunda Osmanlı     ● Rusya’nın Panslavizm politikası doğrultusunda Balkan
            Devleti’ne geri verilmek şartıyla geçici olarak İtalya’ya bıra-  uluslarını kışkırtması
            kılacak.                                               ● Balkan uluslarının Osmanlı’yı Balkanlardan atma
           ►  Trablusgarp  halkı  dini  bakımdan  Osmanlı  halifesine  bağlı   düşüncesi
            olacak. (Osmanlı kültürel bağları devam ettirmek istemiştir.)    ● Osmanlı Devleti’nin Trablusgarp Savaşı’nda güçsüzlü-

           ►  İtalya,  kapitülasyonların  kaldırılması  konusunda  Osman-  ğün ortaya çıkması
            lı’ya  yardımcı  olacak  ve  Trablusgarp’ın  Duyun-u  Umumi-    ● İttihat  ve  Terakki  Partisi’nin  çıkardığı  Kiliseler  Kanu-
            ye’ye ödediği borçlar İtalya tarafından karşılanacak.  nu’nun Balkan ittifağının ortaya çıkarmas


         186    Data Yayınları / KPSS Tarih
   9   10   11   12   13   14   15   16   17   18   19