Page 21 - 10_biyoloji_ogretmenin
P. 21

KALITIMIN TEMEL İLKELERİ                                   55

           Lokus: Genlerin kromozom üzerinde bulunduğu noktaya denir.

           Baskın (Dominant) Gen: Etkisini fenotipte daima gösteren gene denir. Büyük harfle
           gösterilir. A, B, C, D gibi.

           Çekinik (Resesif) Gen: Baskın genle birlikte olduğunda etkisi gizli kalan gendir. Yani
           fenotipte (dış görünüşte) kendini göstermez. Çekinik genlerin etkisini fenotip göstere-
           bilmesi için saf (homozigot) olması gerekir. Çekinik genler küçük harflerle gösterilir.
             EDİTÖR YAYINEVİ
           a, b, c, d gibi.

           Homozigot (Arı - Saf) Döl: Bir karakteri kontrol eden alel genlerin her ikisi de baskın
           ya da çekinik ise bu döle homozigot döl denir. Ör: AA veya aa gibi.


           Heterozigot (Melez - Hibrit) Döl: Bir karekteri kontrol eden alel genlerin biri baskın,
           diğeri çekinik ise bu döle heterozigot döl denir.

           Genotip (Genlerin yapısı): Bir canlının sahip olduğu genlerin toplamıdır.


           Fenotip  (Dış  Görünüş):  Genotip  ve  çevresel  faktörlerin  etkisiyle  ortaya  çıkan  dış
           görünüşe denir.
               ˇ Örneğin:
                              GENOTIP                    FENOTIP

           K → Kahverengi göz rengi  KK           Kahverengi göz rengi
                                 Kk               Kahverengi göz rengi

           k → Mavi göz rengi    kk               Mavi göz rengi

               ˇ Bağlı Gen: Bir kromozom üzerinde birden fazla genin bulunmasına denir.

                         a    b    c     A, B ve C bağlı genlerdir.
                                         a, b ve c  bağlı genlerdir.
                         A    B    C
               ˇ Bağımsız Gen: Genlerin farklı kromozomlar üzerinde bulunmasıdır.


                        a    b    c    A, B ve C bağımsız genlerdir.
                        A   B    C     a, b ve c  bağımsız genlerdir.



           Gamet ( Üreme Hücresi - Eşey Hücresi): Mayoz bölünme sonucu oluşan hücrelere
           denir. Haploit (n) kromozom sayısına sahiplerdir. Her gamette alel genlerden sadece
           bir tanesi bulunur.
   16   17   18   19   20   21   22   23   24   25   26