Page 30 - 10_biyoloji_ogretmenin
P. 30
EKOSİSTEM EKOLOJİSİ VE GÜNCEL 98
ÇEVRE SORUNLARI 3. ÜNİTE
EKOSİSTEM EKOLOJİSİ
Ekoloji: Canlıların birbirleriyle ve çevreleriyle olan ilişkisini inceleyen bilim dalıdır.
Ekoloji büyükten küçüğe doğru, biyosfer, biyom, ekosistem, komütine popülasyon ve
organizma gibi ekolojik kavramları inceler. Ekolojik birimler birbirine bağlıdır.
Biyom: Kendine özgü iklim özelliklerine ve canlı türlerine sahip büyük alanlı kara veya
EDİTÖR YAYINEVİ
su ekosistemlerine denir. Örneğin tundra.
Habitat: Canlının doğal olarak yaşayıp üreyebildiği yere habitat denir. Kısaca canlının
adresidir. Örnek; makiler Akdeniz ikliminde yetişir. Habitatlar çok geniş olabileceği gibi
oldukça dar da olabilir.
Ekolojik Niş: Bir bireyin bulunduğu ortam içerisinde sahip olduğu veya yapmak zo-
runda bulunduğu bütün sorumlulukları ve işlevleri ekolojik niş olarak adlandırılır. Kısa-
ca canlının yaptığı işe denir.
Ekolojik Niş = iş
Örneğin; bir canlının korunması, beslenmesi, saklanması, üremesi diğer canlılarla
olan ilişkileri ve gerçekleştirmesi gereken tüm aktiviteleri ekolojik niştir. Ekolojik nişler
türe özgüdür.
Popülasyon: Belli bir bölgede yaşayan aynı tür canlıların oluşturduğu topluluğa de-
nir. Örneğin; sınırları belli bir alanda bulunan karahindibalar o bölgede popülasyonu
oluşturur.
Komünite: Belli bir bölgede yaşayan, birden fazla popülasyonun uyum içinde oluştur-
duğu topluluğa komünite denir. Örneğin; bir gölde bulunan balıklar, kurbağalar o gölün
komünitesini oluşturur.
Biyotop: Komüniteyi oluşturan canlıların yaşamlarını sürdürmek için ihtiyaç duyduk-
ları coğrafik alana denir.
Ekosistem (Canlı + Cansız çevre): Komüniteyi oluşturan canlılar ile bunları içinde
barındıran cansız çevre ekosistemi oluşturur.
Ekosistem = Komünite + Cansız Çevre
Ekosistem biyomlar içinde yer alır.
Örneğin; Beyşehir gölündeki balıklar, omurgalı-omurgasız hayvanlar, su, toprak, kaya
gibi faktörlerin tamamı ekosistemi oluşturur.