Page 34 - 10_biyoloji_ogretmenin

110 EKOSİSTEM EKOLOJİSİ VE GÜNCEL ÇEVRE SORUNLARI

Birey Aktarılan Biyolojik
Biyokütle sayısı enerji birikim
Martı
Büyük balıklar

Küçük balıklar

Zooplankton

Su
Madde Enerji Akışı

ˇ Bir ekosistemde besin ve iklim şartlarının değişmesi, avcı sayısının azalması gibi çe-
şitli sebeplerle besin zincirinin halkalarını oluşturan canlılardan herhangi birinin sayısı
azalabilir.
ˇ Bu durum o canlıyla beslenen ve aynı besin ağına dahil olan diğer canlıların da zarar
görmesine neden olur. Şöyle ki:

Çekirge
Ot EDİTÖR YAYINEVİ
Kurbağa
Kartal
Yılan

I. tüketici sa- Avcı sayısı Kurbağa sayısı azalır- Besin azaldı- Besini azal-
yısı arttığı için azaldığı için sa besin zincirinde ne ğı için yılan dığı için kar-
ot azalır. çekirge artar. gibi değişiklikler olur? azalır. tal azalır.

BIYOLOJIK BIRIKIM
ˇ Ekosistemdeki canlılar cansız varlıklarla sürekli bir etkileşim halindedir.
ˇ İnsanlar tarafından üretilen ve canlılara zarar veren maddeler ekosisteme bırakılır.
ˇ Zehir etkisi olan bu atıklar parçalanamadığından toprak ve su gibi ortamlarda birikir.
ˇ Topraktaki ve sudaki zehirli maddeler bitkilerin yapısına katılarak dokularda depolanır.
ˇ Zehirli maddelerin trofik düzeylerde artarak birikip zararlı madde düzeyine ulaşmasına
biyolojik birikim denir.
ˇ Besin zincirinde bulunan son halkadaki canlılar bu biyolojik birikimden en fazla etkile-
nen gruptur.
ˇ Biyolojik birikime böcek ve ot öldürücü pestisitleri, bazı radyoaktif maddeler, kurşun,
cıva bakır gibi ağır metaller neden olur.
ˇ Pestisitler, zararlı canlıların artışını engellemek, kontrol altına almak ya da öldürmek
için kullanılan karışımlardır.
ˇ Pestistler vücutta sindirilmediğinden yağ dokuda birikir.