Page 33 - 10_biyoloji_ogretmenin

EKOSİSTEM EKOLOJİSİ VE GÜNCEL ÇEVRE SORUNLARI 109
ˇ Bir besin zincirinin üretici basamağından başlayarak son tüketici basamağına kadar
dikey dizilimine ise besin piramidi veya ekolojik piramit denir.
ˇ Besin zincirleri karasal ortamlarda genellikle çiçekli bitkiler ile başlarken, su ortamında
fitoplankton olarak adlandırılan tek hücreli canlılarla başlar.
ˇ Besin zincirinin piramit şeklinde gösterilmesi, besin piramidin her basamağındaki canlı
sayısının farklı olduğunu göstermeyi amaçlar.
ˇ Besin piramidi büyük yapılı avcı hayvanların avlarına göre daha az sayıda olduklarını
gösterir.
EDİTÖR YAYINEVİ

1. Tüketici
2. Tüketici
Güneş Çekirge Şahin
Su Kurbağa
3. Tüketici Tilki Yılan
O 2 Baykuş
Üreticiler Yılan
Kurbağa Serçe
Mantar
Kartal Tavşan
Bakteri 4. Tüketici Fare Çekirge
Ayrıştırıcılar Üreticiler (ot)
BESİN ZİNCİRİ BESİN AĞI

Besin piramidinde aşağıdan yukarıya;
3. Tüketici
(Hepçil)

2. Dereceden
Tüketiciler Ayrıştırıcı

1. Dereceden (Saprofit)
Tüketiciler

Üreticiler

M Birey sayısı azalır. M Biyokütle azalır.
M Genellikle vücut büyüklüğü artar. M Aktarılan enerji azalır.
M Biyolojik birikim (zehir miktarı) artar. M Enerji kaybı artar.

ˇ Besin zincirleri ve besin ağlarında türler ekolojik etkileri bakımından birbirine bağımlı
olduğu için bazı türler bütün sistem üzerinde önemli etkiye sahip olabilirler. Böyle tür-
lere kilittaşı türleri denir.
ˇ Komünitede kilittaşı türlerin birey sayısı diğer türlere göre az olsa da etkileri fazladır.
ˇ Kilittaşı türlerinden herhangi birinin neslinin tükenmesi ekosistemdeki trofik düzeyler
üzerinde olumsuz yönde büyük etki yapar.