Page 19 - T.C. Sağlık Bakanlığı ÜDS Çocuk Gelişimcisi Konu Anlatımlı

GELIŞIMSEL DESTEK 13.

PROGRAMLARI ÜNİTE

DATA YAYINLARI
Gelişimsel Destek Programlarının İlkeleri
GELİŞİMSEL DESTEK PROGRAMLARI
Programlar şu ilkeler doğrultusunda hazırlanmalıdır:
Gelişimsel destek programları, çocukların gelişim süre- Ɖ Bireysel farklılıklara göre planlanmalı,
cini bütüncül bir yaklaşımla ele alarak onların fiziksel,
bilişsel, duygusal, sosyal ve dil gelişimini desteklemeyi Ɖ İşbirlikli bir yaklaşımla yapılandırılmalı,
amaçlayan sistemli uygulamalardır. Bu programlar, özel- Ɖ Davranışların sıklığı, yoğunluğu ve süresi dikkate
likle gelişimsel risk taşıyan ya da özel gereksinimi olan alınmalı,
çocuklar için erken müdahale kapsamında yapılandırıl- Ɖ Geçerli ve güvenilir değerlendirme araçları kullanıl-
makta; çocuğun yaşam kalitesini artırmayı ve topluma malı,
etkin bireyler olarak katılımını sağlamayı hedeflemekte- Program olumlu ve önleyici özellikler taşımalı,
dir. Ɖ
Ɖ Aileler ve öğretmenler sürece aktif biçimde dahil edil-
meli,
Gelişimsel Tanı ve Değerlendirme Süreci
Ɖ Olumlu davranışların kalıcılığı ve genellenebilirliği
Gelişimsel destek programlarının temelini gelişimsel desteklenmelidir (Ergenekon, 2016).
tanı ve değerlendirme süreci oluşturur. Bu süreç şu yedi
aşamada gerçekleşir: Örnek Soru
1. Farkına varma Gelişimsel destek programlarının temel ilkelerinden biri
aşağıdakilerden hangisidir?
2. Müracaat
A) Sadece öğretmenlerin hazırladığı, ailelerin sürece dahil edil-
3. Tanılama mediği bir yapı olması
4. Bilgi toplama B) Davranışların sıklığı, yoğunluğu ve süresinin göz önünde bu-
5. Bilgilendirme ve yönlendirme lundurulması
C) Rastgele belirlenen değerlendirme araçlarının kullanılması
6. Gelişimsel destek programının uygulanması
D) Sadece sınıf ortamında uygulanması, bireysel farklılıkların
7. Gelişimsel izleme göz ardı edilmesi
E) Olumlu davranışların genellenebilirliği yerine sadece anlık
Gelişimsel Destek Programı başarıya odaklanılması
Hazırlamanın Önemi Cevap B

Bazı çocuklar doğum öncesi ve sonrası süreçte sağlık,
bakım, beslenme gibi temel hizmetlerden yoksun büyü- GELİŞİMSEL DESTEK PROGRAMLARINDA
mekte ya da çeşitli engellerle karşı karşıya kalmaktadır. YÖNTEM VE TEKNİKLER
Bu çocukların yaşamlarında erken dönemde yapılacak
müdahaleler, gelişimsel farklılıkların ve dezavantajların Gelişimsel destek programlarında kullanılan yöntem ve
azaltılmasına yardımcı olur. Bu nedenle gelişimsel des- teknikler, çocuğun gelişimini bütüncül biçimde destek-
tek programları yalnızca çocuklara değil, aynı zamanda lemeyi amaçlarken, aileyi sürecin merkezine alır. Aile
ailelerine de yönelik destekleyici uygulamaları içerme- merkezli gelişimsel destek programları; hem çocuğun
lidir. bilişsel, fiziksel ve sosyal gelişimini desteklemek hem de
aile üyelerinin ebeveynlik rollerini güçlendirmek üzere
Gelişimsel Destek Programlarının Amacı planlanan sistematik hizmetlerden oluşur.

Erken müdahale kapsamında geliştirilen gelişimsel 1. Aile Merkezli Gelişimsel Destek
destek programları, çocuk ve aile üzerindeki fiziksel Programlarında Yaygın Hizmetler
ve toplumsal çevre etkilerini azaltarak olumlu davranış
biçimlerinin desteklenmesini hedefler. Bu yolla koruyucu Dunst’a (1995) göre aile merkezli gelişimsel destek prog-
etkenlerin güçlendirilmesi ve toplumsal yapının dayanık- ramlarında yaygın olarak yer alan hizmetler şunlardır:
lılığının artırılması amaçlanır.
Ɖ Anne-baba eğitimi ve aile destek grupları