Page 34 - 2024 5. SINIF BURSLULUK SINAVI KONU ANLATIMLI - EDİTÖR YAYINEVİ -

IŞIĞIN YAYILMASI FEN BİLİMLERİ

• Işık, çevremizdeki nesneleri, varlıkları, eşyaları görme-
mizi sağlayan büyük bir enerjidir. { Not: Geceleri gökyüzüne baktığımızda farklı zamanlarda
farklı şekillerde gözlemlediğimiz Ay, aslında bir ışık kaynağı de-
• Bulunduğu ortama ışık yayan cisimlere ışık kaynağı ğildir. Ay, Güneş’ten aldığı ışınları Dünya’ya yansıtır.
• El feneri, ampul, mum, neon lambası, floresan lamba, YAYINLARI
denir.
• Ortamdaki ışığın cisimlerden yansıyıp daha sonra gö- • Işık kaynaklarından çıkan ışık, her yöne ve doğru bo-
zümüze ulaşması sonucu görme olayı gerçekleşir. yunca (doğrusal olarak) yayılır.
• Güneş, Dünya’mızın en büyük ışık kaynağıdır. » Yanan el fenerine düz bir boru
• Gün içinde Güneş ışığından faydalanabilirken gece ile bakıldığında ışık görülür.
yapay ışık kaynakları ile aydınlanırız. Eğri bir boru ile bakıldığı za-
• Işık kaynağından çıkan ışık ışınları doğrusal olarak ya- man ise ışık görülmez. Bu
yılır. olay ışığın doğrusal yolla ya-
• Işık ışınları maddelerle karşılaştığında maddenin sahip yıldığını gösterir.
olduğu özelliğe göre maddeden geçer, kırılır veya soğ- • Bir ışık kaynağından çıkan ve ışığın yönünü belirleyen
rulur. doğrulara ışık ışını ya da ışın denir.

{ Not: Bir yüzeye gelen ışık ışınlarının yüzey tarafından yu- • Işınların üzerindeki oklar ışık ışınının yönünü gösterir.
tulmasına (emilmesine) ışığın soğrulması denir. Koyu renkli Işın
cisimler ışığı, açık renkli cisimlere göre daha fazla soğururlar.

Işık Kaynakları

Yapay Işık Kaynakları Doğal Işık Kaynakları • Işık ışınları birleşerek ışın demetlerini oluşturur.
• Işın demetleri de ışık ışınları çizilerek gösterilir.
• Bir ışık kaynağından çıkarak doğrular boyunca yayılan
EDİTÖR
YAPAY IŞIK KAYNAKLARI ince ışık demetine ışık ışını denir.
• İnsanlar tarafından yapılan ışık kaynaklarına yapay • Karanlık bir ortamda el fenerinin doğrusal olarak ve
ışık kaynakları denir.
her yönde ışık yaydığını rahatlıkla görebiliriz.
• Ağaçların ve bulutların arasından süzülen Güneş ışığı-
meşale gibi ışık kaynakları yapay ışık kaynaklarıdır.
nın da doğrusal olarak yayıldığını gözlemleriz.

Sık Sorulan Sorular - Az Verilen Cevaplar

Soru: Işık ışınları nasıl yayılır?
Işık ışınları doğrusal olarak her yöne doğru
Cevap:
Mum Ampul El Feneri Meşale yayılır.
Güneş, Ay, ayna, meşale, kandil gibi varlıkla-
Soru:
DOĞAL IŞIK KAYNAKLARI rın hangisi ışık kaynağı değildir?
• Kendiliğinden etrafa ışık yayabilen kaynaklara doğal Cevap: Ay ve ayna ışık kaynağı değildir.
ışık kaynakları denir. Soru: Denizanası, el feneri, şimşek, kandil, mum
varlıklarından hangileri doğal ışık kaynağıdır?
• Güneş, yıldırım, şimşek, yıldızlar, ateş böceği, lav do- Cevap: Denizanası ve şimşek doğal ışık kaynağıdır.
ğal ışık kaynaklarıdır.
Soru: Ateş böceği, kandil, led ampul, yıldız varlıkla-
rından hangileri yapay ışık kaynağıdır?
Cevap: Kandil ve led ampul yapay ışık kaynağıdır.
Soru: Işık kaynakları kaça ayrılır?
Işık kaynakları yapay ve doğal ışık kaynakları
Cevap: olmak üzere ikiye ayrılır.
Güneş Yıldızlar Ateş Böceği Yıldırım

147