Page 41 - 8_vip_fen_konu
P. 41
ENERJİ DÖNÜŞÜMLERİ VE ÇEVRE BİLİMİ 137
DOĞADAKİ MADDE DÖNGÜLERİ
SU DÖNGÜSÜ
c Yeryüzündeki suyun buharlaşıp atmosfere karışması, bulutları oluşturması ve yağış ola-
rak yeryüzüne geri dönmesi sürecinde izlediği yoldur.
c Deniz, göl, nehir Yoğunlaşma
ve göletlerden
c EDİTÖR YAYINEVİ
Yağış
buharlaşan su,
atmosferdeki su Buharlaşma
buharının başlı-
ca kaynaklarıdır.
Sızma
c Diğer kaynaklar
Göl
ise canlılardaki
Yeraltı suyu akışı
solunum, terle-
me ve metabolik faaliyetler sonucu oluşan su buharıdır.
OKSİJEN DÖNGÜSÜ
c Oksijen, canlıların yaşamlarını
devam ettirmeleri için gereken
Bitki oksijen üretir.
bir elementtir.
Bitki şeker mole-
c Canlı organizmaların yedikleri külleri yapmak için
karbon kullanır.
besin maddeleri oksijenli solu- Hayvan
numda yakılarak enerjiye dö- oksijen alır.
nüştürülür.
c Ayrıca kömür, doğal gaz, odun
Bitki
ve otomobillerdeki yakıtın yan- karbondioksit alır.
masında da oksijen kullanılır.
Hayvan karbondioksit verir.
Atmosferde % 21 oranında oksi-
jen bulunur.
c Atmosferdeki oksijenin temel kaynağı fotosentezdir.
c Fotosentez ve solunum olayları atmosferdeki oksijen oranının sabit kalmasını sağlar.
c Atmosferde bulunan oksijen, canlıların solunumunda ve yanma olaylarında kullanıldık-
tan sonra atmosfere karbondioksit (CO ) ve su (H O) şeklinde döner.
2
2
c Karbondioksit tekrar bitkiler tarafından fotosentezde kullanılarak üretilen besinlerin yapı-
sına ve serbest oksijene dönüştürülür.
c Ekosistemlerde oksijen ve karbon döngüsü iç içedir.