Page 41 - 8_vip_fen_konu
P. 41

ENERJİ DÖNÜŞÜMLERİ VE ÇEVRE BİLİMİ                         137
          DOĞADAKİ MADDE DÖNGÜLERİ


          SU DÖNGÜSÜ
          c  Yeryüzündeki suyun buharlaşıp atmosfere karışması, bulutları oluşturması ve yağış ola-
            rak yeryüzüne geri dönmesi sürecinde izlediği yoldur.
          c  Deniz, göl, nehir                          Yoğunlaşma
            ve  göletlerden
          c EDİTÖR YAYINEVİ
                                           Yağış
            buharlaşan  su,
            atmosferdeki  su                                 Buharlaşma
            buharının  başlı-
            ca kaynaklarıdır.
                             Sızma
          c  Diğer  kaynaklar
                                                          Göl
            ise  canlılardaki
                                    Yeraltı suyu akışı
            solunum,  terle-
            me ve metabolik faaliyetler sonucu oluşan su buharıdır.


          OKSİJEN DÖNGÜSÜ
          c  Oksijen,  canlıların  yaşamlarını
            devam  ettirmeleri  için  gereken
                                      Bitki oksijen üretir.
            bir elementtir.
                                                              Bitki şeker mole-
          c  Canlı  organizmaların  yedikleri                 külleri yapmak için
                                                               karbon kullanır.
            besin  maddeleri  oksijenli  solu-  Hayvan
            numda  yakılarak  enerjiye  dö-  oksijen alır.
            nüştürülür.
          c  Ayrıca  kömür,  doğal  gaz,  odun
                                                                Bitki
            ve  otomobillerdeki  yakıtın  yan-              karbondioksit alır.
            masında da oksijen kullanılır.
                                                        Hayvan karbondioksit verir.
             Atmosferde % 21 oranında oksi-
            jen bulunur.
          c  Atmosferdeki oksijenin temel kaynağı fotosentezdir.
          c  Fotosentez ve solunum olayları atmosferdeki oksijen oranının sabit kalmasını sağlar.
          c  Atmosferde bulunan oksijen, canlıların solunumunda ve yanma olaylarında kullanıldık-
            tan sonra atmosfere karbondioksit (CO ) ve su (H O) şeklinde döner.
                                        2
                                               2
          c  Karbondioksit tekrar bitkiler tarafından fotosentezde kullanılarak üretilen besinlerin yapı-
            sına ve serbest oksijene dönüştürülür.
          c  Ekosistemlerde oksijen ve karbon döngüsü iç içedir.
   36   37   38   39   40   41   42   43   44   45   46