Page 9 - 8_vip_matematik_konu
P. 9

ÇARPANLAR VE KATLAR - ÜSLÜ İFADELER                        7

                 Örnek
                  2
              4
           A = 2  x 3 x 5 asal çarpanları şeklinde verilen A pozitif tam sayısı kaçtır?
                 Çözüm
              4
                  2
           A = 2  x 3  x 5 = 2 x 2 x 2 x 2 x 3 x 3 x 5 = 16 x 9 x 5 = 720 olur.
                           16     9
                Örnek                             Çözüm
             EDİTÖR YAYINEVİ
           A      2                          A     2                          D   5
           B      2                                2                  5
           C      3                                3            1
           D      5                                5           D = 5 x 5
           E      5                                5              = 25 olur.
           1                                 1
           Yukarıda verilen asal çarpan     A = 2 x 2 x 3 x 5 x 5  A - D = 300 - 25
           algoritmasına göre A - D kaçtır?     = 300 olur.           = 275 olur.

                NOT
                     c
                  b
              a
          A = X  . Y  . Z  ve X, Y, Z birer asal sayı olmak üzere A doğal sayısının tüm pozitif bö-
          lenlerinin sayısı:  (a + 1) . (b + 1) . (c + 1) ile bulunur.
                 Örnek
           300 sayısının kaç tane pozitif böleni vardır?

                 Çözüm

           300    2
           150    2    300 = 2 x 2 x 3 x 5 x 5
                          2
                             1
                                 2
                           = 2  x 3  x 5
            75    3
            25    5  Buradan; (2 + 1) . (1 + 1) . (2 + 1) = 3 . 2 . 3 = 18 tane pozitif böleni
                     vardır.
             5    5
             1
                 Örnek
           140 sayısının kaç tane asal olmayan pozitif böleni vardır?

                 Çözüm
           140    2  140 = 2  x 5  x 7
                           2
                              1
                                 1
              70   2  (2 + 1) . (1 + 1) . (1 + 1) = 3 . 2 . 2 = 12 tane pozitif böleni vardır.
             35   5  {2, 5, 7} olduğundan 3 tane asal bölenleri var.
               7   7
                     O hâlde 12 - 3 = 9 tane asal olmayan pozitif böleni vardır.
               1
   4   5   6   7   8   9   10   11   12   13   14