Page 27 - 8_vip_turkce_konu

CÜMLE TÜRLERI 5. BÖLÜM 49

Kazanım: Cümle türlerini tanır.

CÜMLE TÜRLERİ
✶ Cümleler kuruluş özelliklerine göre farklı nitelikler gösterir. Cümlelerin türlerini belirler-
ken aşağıdaki özellikleri dikkate alırız:
EDİTÖR YAYINEVİ

Yüklemin Türüne Göre Cümleler Yüklemin Yerine Göre Cümleler
Kurallı Cümle
İsim (Ad) Cümlesi
Devrik Cümle
Fiil (Eylem) Cümlesi Eksiltili Cümle

CÜMLE
TÜRLERİ

Yapılarına Göre Cümleler Anlamlarına Göre Cümleler
Tek Yüklemli Cümle Olumlu Cümle Ünlem Cümlesi
Birden Fazla Yargı Bildiren Cümle Olumsuz Cümle Şart Cümlesi
Birden Çok Yüklemi Olan Cümle Emir Cümlesi İstek Cümlesi
Bağlaçlarla Bağlanmış Cümle Soru Cümlesi

YÜKLEMİN TÜRÜNE GÖRE CÜMLELER
✶ Bir cümlenin yüklemi çekimli bir fiil ya da ek fiille çekimlenmiş bir isim olabilir. Buna
göre yüklemin türüne göre cümleler isim cümlesi ve fiil cümlesi olmak üzere ikiye ayrılır:

İSİM (AD) CÜMLESİ
✶ Yüklemi isim soylu bir kelime olup ek fiilin zamanlarından biri ile çekimlenmiş cümleler-
dir. İsimler tek başlarına yüklem olamaz. Yüklem olabilmeleri için ek fiillerden birini (-idi,
-imiş, -dir) alarak çekimlenmeleri gerekir.

F Dolabın içinde eski birkaç gömlek F Uzun bir yolculuktan sonra İnce-
vardı. su’daydık.
F Bu kadar olaydan sonra yeniden işe F Bir handa, yorgun argın, tatlı bir uy-
başlamak istemesi manasızdı. kudaydık.
F Dişleri inci gibi beyazdı. F Şimdi bu koca şehirde bir tek dostu
F Yetmiş yaşında olmasına rağmen bile yoktu.
hâlâ dinçti. F Okulumuz şehrin kuzey tarafındadır.
F Deminden beri telefonuma çağrı
atan sen misin? F Mustafa, Ahmet’ten daha başarılıdır.
F Ben küçük bir kelebekmişim. F O mutlu günler şimdi çok uzakta.