Page 51 - 8_vip_turkce_konu
P. 51
ANLATIM BOZUKLUKLARI 131
EKLERLE İLGİLİ YANLIŞLAR
✶ Cümlede eklerin eksik ya da fazla kullanılması anlatım bozukluğuna yol açar.
Örnek cümle Anlatım bozukluğunun nedeni
“Okumasını” sözcüğünde iyelik eki gereksiz
Biz kitap okumasını sevmeyen bir mil- ve yanlış kullanılmıştır. Cümlenin doğrusu “Biz
letiz.
kitap okumayı sevmeyen bir milletiz.” olmalıdır.
EDİTÖR YAYINEVİ
“Hayat” sözcüğüne “-ın” ilgi eki getirilirse bu
Hayat kimine mutluluk verdiğini, kimini cümledeki anlatım bozukluğu giderilir: “Ha-
mutsuz ettiğini görüyoruz. yatın kimine mutluluk verdiğini, kimini mutsuz
ettiğini görüyoruz.”
“Birçok güzellikler” belgisiz sıfat tamlamasın-
daki “güzellikler” sözcüğünde “-ler” eki ge-
Burada insanı şaşkına çeviren birçok reksiz kullanılmıştır. Çünkü “birçok” sözünde
güzellikler var. zaten çokluk anlamı vardır. Cümlenin doğrusu
“Burada insanı şaşkına çeviren birçok güzellik
var.” şeklinde olmalıdır.
ÖGE EKSİKLİĞİ
✶ Cümlede kullanılması gereken bir ögenin bulunmaması, anlatım bozukluğuna yol açar.
Öge eksikliği sıralı ve bağlı cümlelerde karşımıza çıkar. Genellikle ortak kullanılan yer
tamlayıcısı, yüklem, nesne gibi ögelerin yükleme bağlanamamasından kaynaklanır.
YER TAMLAYICISI EKSİKLİĞİ
✶ Verilen cümlelerde iki ayrı yüklemin aynı yer tamlayıcısına bağlanması ve bu ögenin
iki yüklemi aynı anda karşılamaması durumunda ortaya çıkan anlatım bozukluğudur.
Örnek cümle Anlatım bozukluğunun nedeni
Ben öğretmenime inanır ve severim.
“Öğretmenime” yer tamlayıcısının (dolaylı
tümleç) “inanır ve severim” yüklemlerine bağ-
lanmak istenmesi anlatım bozukluğuna yol
açmıştır.
“Ben öğretmenime inanırım.” olur ama “Ben
öğretmenime severim.” olmaz.
Bu nedenle ikinci cümleye “nesne” getirilerek
bozukluk giderilebilir:
“Ben öğretmenime inanır ve onu severim.”