Page 7 - 9-sinif-edebiyat-odn

GİRİŞ 1. ÜNİTE 5

EDEBİYAT
F Duygu, düşünce ve hayallerin dil aracılığıyla güzel, etkileyici ve belli bir şekil içerisin-
de anlatılması sanatına edebiyat denir. Edebiyatın malzemesi dildir, dil ise sese dayalı
bir iletişim sistemidir. Dolayısıyla edebiyatı, güzel sanatların bir kolu olan fonetik (işit-
sel) sanatlar içinde yer alan bir sanat olarak görmek gerekir.

EDİTÖR YAYINEVİ
BIR METNI EDEBÎ YAPAN ÖZELLIKLER:

❍ İşlenmiş, yoğun ve duygu yüklü bir dil ve anlatımla oluşma
❍ İnsanda güzel duygular, hayaller ve zevkler uyandırma
❍ İnsanın duygu, düşünce ve hayallerini besleme; insanı iyiye, iyiliğe ve güzelliğe sevk
etme
❍ İnsanın bireysel ve toplumsal gerçeklerini bir kurmaca dünyada yansıtma
❍ Yoruma açık ve öznel olma

❍ Her okunuşta farklı anlamlar çıkarılabilme
❍ Hayal, istek, tutku, sevgi, nefret, aşk, korku gibi duygulara yer verme
❍ Bir iletiyi ya da temayı yansıtma

EDEBİYATIN DİĞER BİLİMLERLE İLİŞKİSİ

F Edebiyat; güzel sanatlardan biri olmasının yanında, oluşturduğu sanatın kuralları ve
ürünleriyle ilgilenen bir uğraş olarak da değerlendirilebilir. Edebiyat, ürünlerini ortaya
koyarken ve bu ürünleri incelerken çeşitli bilim dallarıyla ilişki içerisindedir. Edebiyatın
ilişkili olduğu bilim dalları şunlardır:

Edebiyat - Tarih İlişkisi

Tarih bilimi, insanların geçmişte meydana getirdiği medeniyetleri, büyük toplum-
sal olayları, ekonomik ve coğrafi koşulları, savaşları, doğal felaketleri, medeni-
yetlerin birbirleriyle ilişkilerini, her türlü sosyal ve kültürel etkinliklerini gerçekliğe
bağlı kalarak inceleyen ve bu incelemelerin sonuçlarını düzenli ve sistemli hâle
getiren bir bilim dalıdır. Edebiyat ise insanlığın bu tarihî süreç içinde oluştur-
duğu sanatsal etkinliklerden biridir. Tarihî olaylar, edebiyat dünyasının en çok
yararlandığı kaynaklardır. Edebiyatçı, geçmişte yaşanmış olayları bir tarihçi gibi
anlatmaz.